Cesare, ngồi kế bên Lucrezia, ngạc nhiên tự hỏi không biết hai cô cậu
này tìm được thời gian khi nào để tập luyện với nhau, bởi họ hát với nhau
rất ăn ý và cũng khá hay. Thế nhưng cậu em, chồng của Sancia, lại tỏ ra vui
vẻ vỗ tay rối rít. Cesare cứ ngạc nhiên tự hỏi không biết chú em Jofre này
ngốc thật hay giả vờ nữa xét theo những gì mà chú ta tỏ ra. Giáo hoàng
Alexander hứng thú việc đàm đạo cũng chẳng kém gì việc đi săn, chuyện
ăn uống hay thưởng ngoạn mĩ nhân. Sau bữa tiệc tối, khi màn hài kịch của
các diễn viên và màn ca múa bắt đầu, Alexander thuyết giảng cho các con.
Một diễn viên trong vai nhà quý tộc nghèo hèn, trong lúc bạo gan ngẫu
hứng, tính khí thường thấy ở những con người lập dị này, đã ứng khẩu đặt
vấn đề rằng, tại sao một Đức Chúa Lòng Lành lại nỡ nhẫn tâm giáng những
điều bất hạnh cho những kẻ đầy đức tin? Tại sao Người lại cho xảy ra lụt
lội, hỏa hoạn, dịch bệnh? Làm thế nào mà Người có thể để mặc cho những
trẻ thơ vô tội phải chịu những trò tàn ác ghê rợn? Tại sao Người có thể cho
phép con người, vốn được tạo ra theo hình ảnh của Chúa, lại đi gieo rắc
thảm họa lên đồng loại của mình?
Alexander nhận lời thách thức. Vì đang ngồi cùng với người thân, bạn
bè, ông chọn cách không dựa vào kinh Thánh để chứng minh luận điểm của
mình. Mà ông thuyết minh, diễn giải như một triết gia Hy Lạp, La Mã hay
như một thương gia xứ Florence.
“Điều gì sẽ xảy ra nếu như Chúa hứa hẹn một Thiên đàng đạt được dễ
dàng, không phải qua đau khổ, ngay trên mặt đất này?” Ông nói. “Nếu như
thế, Thiên đàng sẽ chẳng có giá trị gì nhiều. Chứng lí nào sẽ kiểm nghiệm
lòng thành và niềm tin của con người? Không có Luyện ngục thì cũng
không có Thiên đàng. Vậy con người sẽ gây ra tội ác kinh thiên động địa
đến mức nào? Con người sẽ nghĩ ra biết bao phương cách để hủy diệt nhau,
có lẽ ngay cả trái đất này cũng không còn. Những thành tựu không phải qua
đau khổ thì chẳng có giá trị gì. Những thành tựu đạt được quá dễ thì không
đáng kể. Lúc đó con người sẽ là một tay cờ bạc bịp, chơi ván bài cuộc đời
với con xúc xắc mài lệch mặt và những lá bài được đánh dấu. Hắn chẳng
khá gì hơn đám thú dữ mà chúng ta huấn luyện. Nếu không có tất cả những
