– Thưa ngài, chung quy cũng chỉ tại rượu mà ra thôi. Tôi đến cùng ngài
như ra mắt đấng Tạo hóa vậy, thưa hoàng thân tôn kính. Tôi vừa được một
con nợ trả cho số bạc bốn trăm rúp vào lúc năm giờ chiều qua, thế rồi tôi
đáp tàu hỏa về đây. Ví tiền tôi để trong túi. Lúc thay bộ đồng phục ra thì tôi
bỏ ví tiền vào túi áo để ngó chừng được nó, định bụng chiều nay thì đưa
chúng cho người ta theo lời nhờ cậy. Lúc đó tôi đương đợi một tay chạy áp
phe đến.
– Nhân thể, này Lukian Timofeits, có phải ông đã đăng quảng cáo trên
báo rằng ông cho vay tiền có thế chấp bằng vàng và bạc phải không?
– Qua một người trung gian thôi. Quảng cáo đó không hề nêu tên hay
địa chỉ của tôi. Thưa ngài, chắt bóp được một vốn liếng cỏn con, gia đình
thì đông đúc, hẳn ngài cũng phải nhận rằng cho vay với một mức lãi phải
chăng thì…
– Ồ, vâng, ồ vâng! Tôi chỉ hỏi cho biết thế thôi. Xin lỗi đã ngắt lời ông.
– Người trung gian ấy không đến. Thế rồi người ta dắt cậu nhỏ khốn khổ
này đến đây. Lúc đó đã ăn tối xong nên người tôi khỏe khoắn lại đôi chút,
sau đó khách khứa đến, chúng tôi uống trà, và về sau tôi lại đâm hí hửng
quá nên mới ra nông nỗi này. Khi tên Keller đến, lúc đó khuya lắm rồi, hắn
tuyên bố rằng đó là sinh nhật của ngài và thét dọn rượu ra thì thưa hoàng
thân tôn kính, vốn là kẻ có lòng (mà chắc ngài cũng nhận thấy là tôi xứng
đáng như thế lắm chứ), tôi không dám nói là nhạy cảm, nhưng là kẻ đầy
lòng biết ơn- và thưa ngài, tôi vẫn hãnh diện về điểm ấy- tôi đã có ý tôn
vinh cái buổi tối trân trọng ấy cho thêm phần tươm tất, và để chuẩn bị sẵn
cho giây phút được chúc tụng ngài một cách riêng tư nên tôi đã trút cái áo
cũ kĩ rách rưới ấy đi mà khoác bộ đồng phục vào, bộ đồng phục tôi đã cởi
bỏ lúc về đến nhà- và chắc là ngài đã thấy tôi mặc bộ đồng phục đó suốt cả
buổi tối. Nhưng lúc thay у phục, tôi quên mất chiếc ví tiền trong túi áo. Quả
thật khi Chúa muốn sửa phạt người nào, thì đầu tiên là Ngài khiến cho hắn
đãng trí. Mãi đến bảy giờ rưỡi sáng nay, khi thức dậy, tôi mới nhảy khỏi
giường như một thằng điên mà giật ngay lấy cái áo- túi áo trống trơn.
Chẳng còn thấy tăm hơi chiếc ví đâu nữa.
