bước đi của mình. Từ “con bài im lặng”, từ chỗ vụng về tôi lại sa vào kiểu
“làm đẹp” của người viết tiểu thuyết mà tôi chê bai ở đầu sách. Ở cửa vào
cuốn tiểu thuyết Peterburg của tôi, với tất cả những trò phiêu lưu nhục nhã
của tôi ở đó tôi thấy cần có lời nói đầu này. Nhưng không phải kiểu làm
đẹp quyến rũ tôi im lặng đến tận lúc này, mà là thực chất sự việc, tức là cái
khó của sự việc; ngay cả hiện giờ, khi mọi chuyện đã trôi qua, tôi vẫn cảm
thấy rất khó kể lại “ý tưởng ấy”. Ngoài ra, tất nhiên tôi phải trình bày nó
dưới dạng như nó đã hình thành ở tôi ngày ấy, chứ không phải như bây giờ,
và đó là một khó khăn mới. Rất khó kể lại những ý tưởng đơn giản nhất, rõ
ràng nhất. Giả dụ Columbus trước khi tiến ra châu Mỹ đi kể ý tưởng của
mình với mọi người, thì tôi tin rằng người ta còn rất lâu mới hiểu ông. Và
người ta sẽ không hiểu. Nói thế, tôi hoàn toàn không định so sánh mình với
Columbus, và nếu có ai định mô tả về tôi như thế thì họ sẽ xấu hổ, vậy thôi.
Chú thích:
KaterinaEms hoặc Bad-Ems, thành phố an dưỡng ở nước Đức.
Dostoevsky nghỉ chữa bệnh tại đây trong hai năm 1874 và 1875, trong khi
viết tiểu thuyết Chàng thiếu niên.
Tiếng Pháp trong nguyên văn: Căm thù trong tình yêu.
Tức cuộc chiến tranh Krym 1853-1856, nước Nga chống lại liên
quân Anh, Pháp, Osman và Sardini.
Trung gian hòa giải - một chức vụ ở nước Nga thực hiện cuộc cải
cách nông dân năm 1861. Trung gian hòa giải đợt một (1861-1863) có
nhiệm vụ chính là chia ruộng, lập biên bản quy định quan hệ giữa nông dân
với địa chủ và trong nhiều trường hợp sẽ bảo vệ quyền lợi của nông dân.
