nào thì sẽ đạt được mục đích, và đó, xin nhắc lại, là toàn bộ “ý tưởng của
tôi”, mọi thứ khác chỉ là vặt vãnh.
2.
Tuy nhiên, chúng ta hãy xem xét cả những thứ vặt vãnh.
Tôi đã miêu tả hai cuộc thử của tôi; ở Peterburg, như các bạn biết, tôi
đã tiến hành cuộc thử thứ ba - đến nhà đấu giá, và đã kiếm được bảy rúp
chín mươi lăm copech tiền lời với một món hàng. Dĩ nhiên đó không phải
là một cuộc thử thật sự, mà chỉ là trò chơi giải khuây, thử xem sau này tôi
sẽ hành động như thế nào. Nhìn chung việc thật sự khởi đầu cho công việc
đã bị hoãn lại ngay từ đầu, từ ở Mạc Tư Khoa, đến lúc này tôi vẫn hoàn
toàn tự do. Tôi thừa hiểu, rằng tôi ít ra cần phải, trước hết, tốt nghiệp
trường trung học (Tôi hi sinh trường đại học, như đã nói). Hiển nhiên tôi
đến Peterburg với nỗi tức giận thầm kín: tôi vừa tốt nghiệp trường trung
học và được tự do, thì đột nhiên phát hiện rằng vụ việc của Versilov buộc
tôi phải gác lại sự nghiệp của mình chưa biết tới khi nào! Nhưng tuy tức
giận, tôi vẫn cứ đi và hoàn toàn yên tâm về mục đích của mình.
Đúng là tôi chưa có kinh nghiệm thực tế, song tôi đã suy nghĩ ba năm
liền và tôi không nghi ngờ gì cả. Tôi hình dung hàng ngàn lần, mình sẽ
khởi đầu như thế nào: tôi sẽ đột nhiên xuất hiện, như từ trên trời hạ xuống,
ở một trong hai kinh đô của nước ta (tôi ưu tiên chọn Peterburg trước); vậy
là tôi từ trên trời hạ xuống, hoàn toàn tự do không lệ thuộc bất cứ ai, khỏe
mạnh và có một trăm rúp dằn túi làm vốn lưu động ban đầu. Không thể
khởi đầu nếu thiếu một trăm rúp, bởi vì còn lâu mới có thể đạt được thành
công đầu tiên. Ngoài một trăm rúp, tôi còn có, như đã biết, lòng dũng cảm,
sự liên tục và kiên trì, sự biệt lập hoàn toàn và bí mật. Sự biệt lập là chủ
yếu: cho đến phút cuối cùng tôi không muốn có bất cứ quan hệ gì với mọi
người. Nhìn chung, tôi quyết định bắt đầu “ý tưởng” nhất thiết chỉ một
mình, đó là sine qua
. Mọi người gây ra cảm giác nặng nề đối với tôi, tôi
sẽ không yên tâm, và điều đó có hại cho mục đích của tôi. Nhìn chung thì
cho đến nay, trong ý nghĩ, tôi hành xử với mọi người rất khôn ngoan;
