được! Chỉ cần có chí, biết cách, khéo léo, thì kiến thức sẽ tự đến. Nhưng
nhất định phải “ước muốn” liên tục.
Cái chính là đừng liều lĩnh hoặc mạo hiểm. Chẳng hạn như thế này. Ở
Peterburg có đợt bán cổ phiếu ngành hỏa xa; trong một thời gian, loại cổ
phiếu này lên giá vùn vụt. Những người chưa mua hoặc tham lam, thấy tôi
nắm loại cổ phiếu đó trong tay liền gạ tôi bán lại cho họ. Thì tôi bán luôn.
Tất nhiên người ta sẽ chê cười tôi dại thế, sao không chờ tăng giá gấp mười
lần hãy bán.
Vâng, thưa các vị, tiền lời đã nằm trong túi tôi đây rồi, còn tiền lời của
các vị thì đang ở trên mây. Họ sẽ nói, như thế khó mà kiếm được nhiều.
Xin lỗi, đấy chính là sai lầm của các vị, sai lầm của những Kokorev,
Pliakov, Gubonin
. Xin các vị nhớ cho chân lý này: sự kiên trì và liên tục
làm giàu, nhất là tích lũy, sẽ mạnh hơn mọi khoản lời mang tính chụp giật,
ngay cả khi lời đến một trăm phần trăm!
Trước cách mạng Pháp không lâu, một người tên là Loewe
ở Paris và lập ra một dự án, về nguyên tắc là thiên tài, (sau đó vỡ tan trong
thực tế). Cả Paris xôn xao; các cổ phiếu của Loewe được người ta tranh
cướp nhau mà mua. Ngày khai trương bán cổ phiếu, tiền bạc từ khắp Paris
đổ dồn tới tòa nhà; nhưng tòa nhà ấy cũng không chứa hết, đám đông tràn
cả ra đường - thôi thì đủ các tầng lớp, lứa tuổi: các nhà tư sản, các nhà quý
tộc, con cái họ, các vị bá tước, hầu tước, các ả gái điếm, - tất cả dồn thành
một đám đông giận dữ như thể bị chó điên cắn, người ta bất chấp lòng tự
trọng, thanh danh, tước hiệu… Họ hi sinh tất cả (kể cả phụ nữ) để mua cho
được vài cổ phiếu. Việc ghi tên cuối cùng chuyển ra ngoài đường, nhưng
không biết tựa vào đâu để viết. Lúc ấy người ta đề nghị một gã gù lưng hãy
tạm cho thuê cái lưng gù của gã thay bàn để mọi người viết cổ phiếu. Gã
đồng ý với một cái giá cho thuê cao ghê gớm! Không lâu sau dự án kia tan
vỡ, tất cả cổ phiếu của Loewe chẳng còn một tí giá trị gì. Ai thắng cuộc?
Mỗi mình gã gù, chính vì gã không mua cổ phiếu, mà cho thuê cái lưng lấy
tiền mặt. Tôi sẽ là cái gã lưng gù ấy! Tôi đã đủ sức nhịn miệng và dành
