CHÀNG THIẾU NIÊN - Trang 211

không cho phép mình đi nằm nữa tuy không có việc gì phải làm. Vả lại tất
cả mọi người đều tỉnh táo, quá tỉnh táo là đằng khác. Vasin thậm chí còn lên
xe đi đâu đó. Bà chủ trọ hóa ra là một người tử tế hơn hẳn tôi tưởng. Tôi
thuyết phục bà (và coi đó là công của mình), rằng không nên bỏ mặc bà mẹ
một mình, bên cạnh xác con gái, rằng bà nên đưa người mẹ về phòng mình
cho đến sáng hôm sau. Bà chủ lập tức đồng ý. Và mặc dù người mẹ khóc
lóc, không chịu rời xác con, song cuối cùng cũng chịu sang phòng bà chủ,
nơi bà chủ lập tức sai chuẩn bị ấm trà samôva. Sau đó những người khác
cũng tản về phòng mình và khép cửa lại; riêng tôi vẫn ngồi lại chỗ phòng
bà chủ - bà thậm chí vui vì sự có mặt của tôi và vì bà có thể kể đôi điều này
nọ. Cái ấm samôva thật là thích hợp để dùng trong lúc này, và nhìn chung
ấm samôva là vật dụng cần thiết nhất của người Nga, trong mọi tai họa và
bất hạnh, đặc biệt là trong các trường hợp xảy ra chuyện bất ngờ, đáng sợ.
Người ta ép được bà mẹ ăn chút bánh qui, uống hai chén trà. Thú thật, tôi
chưa bao giờ tận mắt thấy sự đau khổ nào nặng nề như khi nhìn bà mẹ này.
Sau những đợt tiếng rú, tiếng rên rỉ đầu tiên, bà thậm chí bắt đầu nói, và tôi
nghe như nuốt từng lời bà kể. Có những người bất hạnh, đặc biệt là phụ nữ,
cần để cho họ nói ra càng nhiều càng tốt trong trường hợp tương tự. Ngoài
ra, có những người đã bị đau khổ mài mòn, phải suốt đời chịu đựng quá
nhiều đau khổ, đến mức không còn tai họa nào có thể làm cho họ ngạc
nhiên được nữa, và cái chính là ngay trước quan tài người thân yêu nhất, họ
cũng không quên bất kỳ qui tắc giao tiếp nào với mọi người, những qui tắc
vất vả lắm mới có được. Tôi không lên án; ở đây không phải sự vị kỷ tầm
thường và sự phát triển thô thiển; trong các trái tim ấy có lẽ có thể tìm thấy
nhiều vàng ròng hơn cả ở các nữ nhân vật có bề ngoài cao quý nhất; nhưng
thói quen hạ mình quá lâu, bản năng tự vệ, nỗi lo sợ và tình trạng bị đè nén
lâu năm cuối cùng đã thắng thế. Cô gái bất hạnh không giống mẹ một chút
nào. Khuôn mặt hai mẹ con họ hình như giống nhau, tuy cô con gái xinh
hơn mẹ. Bà mẹ chưa già lắm, chỉ ngót năm mươi, cũng tóc vàng, nhưng
mắt, má hơi lõm sâu, răng hơi to, vàng và không đều. Và cả người bà toát
ra màu vàng: da mặt, da tay bà trông như giấy da cừu, cả cái áo váy màu