lên trong lòng tôi, khiến chính tôi cũng không ngờ. Liza đỏ mặt, nhưng
không trả lời, chỉ tiếp tục nhìn thẳng vào mắt tôi.
- Hượm đã, Liza, hượm đã, ôi sao mà tôi ngu đến thế! Nhưng tôi ngu
thật ư? Mọi lời lẽ bóng gió mãi hôm qua mới gộp về một mối, còn trước đó
làm sao tôi biết được? Biết từ chuyện cô đến thăm bà Stolbeeva và… bà
Daria Onisimovna ư? Nhưng tôi coi cô như mặt trời, nên làm sao mà tôi có
thể đoán ra chuyện kia cơ chứ? Liza nhớ chứ, cách đây hai tháng tôi đã gặp
cô ở nhà hắn, sau đó hai anh em mình đã đi dưới nắng và sung sướng biết
chừng nào? Đúng vậy không?
Liza trả lời bằng cái gật đầu khẳng định.
- Vậy là cô đã lừa dối tôi từ hôm ấy! Cái này không phải do tôi ngu,
Liza ạ, mà là thói vị kỷ của tôi, của trái tim tôi, và có lẽ cả niềm tin vào sự
thiêng liêng nữa. Ôi, tôi cứ luôn luôn tin rằng tất cả các người đều cao
thượng hơn hẳn tôi! Rốt cuộc, hôm qua, tôi chưa kịp hiểu ra, mặc dù mọi
lời lẽ bóng gió… vả lại hôm qua tôi đang bận bịu vì một chuyện khác!
Đến đây tôi chợt nhớ Katerina Nikolaevna và tim tôi lại nhói đau như
bị kim châm, tôi đỏ bừng cả mặt. Lúc này tất nhiên tôi không thể hiền
được.
- Anh định thanh minh điều gì vậy? Arkady, hình như anh vội vàng
thanh minh điều gì thì phải? - Liza nhẹ nhàng hỏi, song giọng nói rất cứng
cỏi, tự tin.
- Điều gì à? Bây giờ tôi phải làm gì đây? Đấy, vấn đề là chỗ đó. Thế
mà cô còn hỏi. Tôi hiện không biết hành xử như thế nào! Tôi không biết
trong trường hợp tương tự, một thằng anh trai phải làm gì… Tôi biết, người
ta sẽ lăm lăm súng lục trong tay, bắt tên kia phải cưới… Tôi sẽ hành động
như một người trung thực! Nhưng tôi lại chưa biết, một người trung thực sẽ
hành động như thế nào trong trường hợp này! Vì sao? Vì chúng ta không
phải thuộc giới quý tộc, còn anh ta là công tước, đang muốn thăng tiến; anh
ta sẽ không thèm nghe lời những người trung thực như chúng ta. Tôi và cô
