kinh tế với đòi hỏi Đài Loan phải thực hiện cải cách xây dựng nền kinh tế thị
trường . Một trong những người ủng hộ thẳng thắn nhất đối với chủ trương xây
dựng một nền kinh tế Đài Loan cởi mở hơn là Wesley Haraldson, lãnh đạo bộ
phận quan hệ với Trung Quốc trực thuộc Cơ quan An ninh tương hỗ Hoa Kỳ.
Ông này đã công khai đả kích chính quyền Tưởng Giới Thạch chi tiêu quá mức
cho quân sự nhưng lại đạt thành tích tồi tệ trong việc khuyến khích đầu tư tư
nhân. Nhiều nhà hoạch định chính sách Đài Loan lấy làm khó chịu trước những
lời lẽ tấn công của Haraldson nhưng cuối cùng, Lý Quốc Đỉnh và các đồng
nghiệp cũng nghe theo nhiều lời khuyên của ông. Bắt đầu vào cuối thập niên 50,
chính quyền Đài Loan giới thiệu một loạt các cuộc cải cách sâu rộng tạo điều
kiện thuận lợi cho xuất khẩu. Những cuộc cải cách này đã tạo ra một hệ thống
tiền tệ mới và đem đến cho các nhà xuất khẩu những chính sách khuyến khích
thuế và những khoản vay lãi suất thấp.
Đài Loan bắt đầu áp dụng nhiều khía
cạnh của “mô hình châu Á” và những bước đi này đã mở đường cho Phép màu
của hòn đảo.
Yếu tố đổi mới quan trọng nhất do các nhà hoạch định chính sách Đài Loan
đưa ra là khái niệm khu chế xuất (export-processing zone – EPZ), một hình ảnh
sẽ xuất hiện nổi bật trong câu chuyện này về sau. Các nhà hoạch định chính sách
đã qui hoạch những khu vực địa lý cụ thể được phép có cơ chế quản lý và điều
hành riêng nhằm mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà xuất khẩu. Các
công ty mở tại EPZ được hưởng nhiều đặc quyền, chẳng hạn như được miễn
thuế nhập khẩu nguyên vật liệu thô và được đơn giản hóa các thủ tục đầu tư. Đổi
lại, họ phải xuất khẩu 100% hàng hóa sản xuất của mình. Thị trường nội địa vốn
bị nhà nước can thiệp mạnh tay hơn rất nhiều vẫn tiếp tục được bảo hộ. Để ngăn
chặn chuyện buôn lậu, chính quyền đã vây các EPZ với tường rào, tháp canh và
lính gác. Xét theo phương diện này, các EPZ là một sự thử nghiệm hoạt động
kinh doanh trong môi trường chủ nghĩa tư bản tự do, một thử thách gắt gao đối
với chính sách cấp tiến trong nền kinh tế chịu sự chỉ đạo của nhà nước. Mặc dù
ngày nay các EPZ nghe có vẻ như đơn giản và hợp lý nhưng vào lúc đó, khái
niệm này đầy tính tiến bộ. Lý Quốc Đỉnh hồi tưởng: “Đã có ý kiến thành thật lo
ngại rằng Đài Loan đang nhường chủ quyền của mình trong các khu chế xuất
cho các nhà đầu tư nước ngoài dưới danh nghĩa là thương mại và đầu tư.” EPZ
ban đầu được các nhà kỹ trị có đầu óc tự do hơn của Đài Loan nghĩ đến chuyện
