và thon gầy như chính xứ sở sinh ra họ, thì phụ nữ là thú vui xa hoa. Nàng
là đối tượng anh ta không ngừng khát khao, là mối lợi ích tối cao trong đời;
ngựa nghẽo, lạc đà hay gia súc có thể cũng được tính đến và được ao ước,
tuy thế chẳng thể nào nặng hơn vợ. Phụ nữ Somali khuyến khích đàn ông
của họ ngả theo cả hai xu hướng bẩm sinh kể trên. Họ khinh miệt thậm tệ
bất kì sự mềm yếu nào ở đàn ông và xả thân cho phẩm giá. Những phụ nữ
này chẳng cách gì kiếm nổi một đôi dép nếu không thông qua đàn ông, họ
vô phương làm chủ chính mình mà cần phải thuộc về một người đàn ông
nào đó, cha, anh em trai hay chồng, nhưng họ vẫn là phần thưởng quý giá
nhất trên đời. Đây là điều đáng kinh ngạc, và tự hào cho cả đôi bên khi nhìn
vào lượng lụa là, vàng bạc, hổ phách, san hô phụ nữ Somali nhận từ người
đàn ông của họ. Cuối mỗi chuyến buôn bán hay săn bắn dài ngày cần
không biết bao nhiêu nỗ lực, mọi gian khổ, hiểm nguy, mưu mẹo, nhẫn nại
đều biến thành phục sức phụ nữ. Ba nàng thiếu nữ chưa có người đàn ông
nào để vắt kiệt, trong căn lều-nhỏ-giống-nhà, lúc này đang tết kiểu tóc lộng
lẫy nhất và trông ngóng tới ngày đi chinh phục kẻ chinh phục, vơ vét của
kẻ đi vơ vét. Họ rất hào phóng cho nhau mượn phục sức lộng lẫy của mình,
và thích thú khi khoác lên mình bé út, người đẹp của cả nhóm, mấy món đồ
lộng lẫy nhất của bà chị đã yên bề gia thất; họ thậm chí vừa cười rúc rích
vừa đôi cho bé chiếc khăn trùm đầu lấp lánh cả những sợi vàng ròng dệt lẫn
vào mà theo luật trinh nữ chưa được mang.
Dân Somali thường dính vào kiện tụng, tranh cãi dai dẳng, và hầu như lúc
nào cũng có một mối xung đột khiến Farah phải thường xuyên có mặt ở
Nairobi, hoặc dự những cuộc họp thị tộc tại đồn điền. Những dịp ấy, khi tôi
tới nhà, bà lão sẽ khéo léo, khôn ngoan dò la về các vụ việc kia. Bà hoàn
toàn có thể hỏi Farah, mang lòng kính trọng mẹ vợ - anh hẳn sẽ tiết lộ tuốt
tuột những gì bà muốn biết. Song tôi tin do chiến thuật ngoại giao bà chọn
đường khác. Dùng cách này bà vẫn có thể duy trì, nếu có lợi cho bà, tình
trạng phụ nữ mù tịt việc đàn ông, và sự bất lực của nữ giới để hiểu thông
dẫu chỉ một chữ về đề tài ấy. Nếu bà có đưa ra lời khuyên nào, nó quyết sẽ
