ở dạng sấm truyền, mang tính thần thánh, và chẳng khi nào ai đó có thể quy
kết trách nhiệm cho bà.
Trong những dịp tụ họp đông đảo dân Somali ở đồn điền, hoặc tại các sinh
hoạt tôn giáo lớn, cánh phụ nữ phải cáng đáng cả đống việc tổ chức, nấu
nướng. Bản thân không xuất hiện bên bàn tiệc, cũng chẳng thể bước vào
giáo đường Hồi giáo, nhưng họ đặt nhiều kì vọng ở thành công và vẻ huy
hoàng của buổi tiệc, ngay cả với nhau thậm chí họ cũng chẳng bộc lộ hết
tâm tư về chuyện ấy. Những dịp như vậy, họ khiến tôi liên tưởng đến thế hệ
phụ nữ thời trước nơi cố hương, trong dáng váy có tùng vểnh ra sau còn
phần đuôi hẹp dài quét lê. Hệt như đây, phụ nữ Scandinavia ở thế hệ mẹ tôi
bà tôi - các nô lệ thời văn minh của dân châu Âu hồn hậu - cũng phục dịch
tại những lễ hội lớn, linh thiêng của đàn ông: Hội săn chim trĩ hay Lễ lùa
thú mùa thu.
Người Somali đã sở hữu nô lệ từ xa xưa, và phụ nữ Somali hòa hợp ăn ý
cũng như hành xử tự nhiên, thoải mái cùng dân bản địa. Ở vị trí dân bản
địa, làm việc cho người Somali hay Ả Rập dễ hơn làm cho người da trắng,
bởi nhịp sống các chủng tộc da màu đâu đâu cũng tương đồng. Vợ của
Farah được lòng dân Kikuyu tại đồn điền, và Kamante nhiều phen ca ngợi
trí thông minh của chị.
Về phần mấy người bạn da trắng của tôi thường ghé thăm đồn điền như
Berkeley Cole và Denys Finch-Hatton, các cô gái Somali giao tiếp khá thân
thiện, thường chuyện trò và, ngạc nhiên thay, biết về họ khá rõ. Lúc gặp họ,
mấy cô luôn trao đổi thân mật theo kiểu em gái, đôi bàn tay giấu dưới nếp
váy. Nhưng mối quan hệ này bị phức tạp hóa do các cô, bắt chấp nhiều nỗ
lực, vẫn không chịu tiếp xúc với mấy gia nhân người Somali của Berkeley
và Denys. Ngay lúc Jama hay Bilea, khăn turban đội đầu, mắt đen, người
gầy nhẳng, xuất hiện tại đồn điền, mấy nàng liền lập tức lẩn mất tăm. Ở giai
đoạn ấy, nếu muốn đến gặp tôi, họ sẽ thậm thụt men theo các góc tường,
váy áo kéo lên che kín mặt. Mấy anh chàng người Anh đều khuyến khích
