Các cha cố người Pháp là bạn bè chí thiết của tôi. Tôi thường cùng Farah
cưỡi ngựa tới chịu lễ misa ở chỗ họ vào sáng Chủ nhật, một phần để lại
được nói tiếng Pháp, phần nữa vì chặng đường tới Hội truyền giáo đẹp
tuyệt. Số là già nửa chặng đường này xuyên qua khu rừng keo già thuộc sở
Lâm nghiệp, và hương hoa keo mặn mà, tinh khôi giữa buổi sớm mai đem
đến cho ta cảm giác ngọt ngào, sảng khoái.
Ta luôn ngỡ ngàng khi chứng kiến giáo đường Công giáo La Mã mang
được thứ khí thế đặc thù đến bất cứ địa phương nào nó tọa lạc. Các cha cố,
được giáo dân bản xứ trợ giúp, đã tự thiết kế rồi cất lên giáo đường này và
đương nhiên họ rất tự hào về nó. Tọa lạc trên một khoảng đất rộng nằm
giữa đồn điền cà phê lâu đời nhất và được chăm sóc rất khéo của xứ thuộc
địa, ngôi nhà thờ màu xám, đồ sộ, tráng lệ, đỉnh có tháp chuông, vươn cao
bên trên các bậc tam cấp và lớp hàng rào. Hai bên cánh nhà thờ là khu nhà
ăn mái vòm cùng tổ hợp kiến trúc của tu viện trong đó trường học hay
xưởng xay xát đều nằm dưới mé bờ sông, và để tới được con đường dẫn lên
nhà thờ, bạn phải vượt qua một nhịp cầu cong. Cầu xây rặt bằng đá xám,
khi phóng ngựa qua, bạn nom nó oai nghiêm đâu ra đó giữa cảnh vật xung
quanh, chẳng khác nào đang ngự ở miền Nam Thụy Sĩ hay mạn Bắc Ý vậy.
Lễ misa xong xuôi, với thái độ thân thiết, các cha chờ tôi ở cửa nhà thờ để
mời “một li vang con con
” trong nhà ăn rộng rãi và mát mẻ bên kia sân;
thật diệu kì khi nghe họ thuật vanh vách tất tật những gì đang diễn ra trên
khắp xứ thuộc địa, thậm chí ở cả những góc nẻo xa xôi nhất. Họ cũng sẽ
hút kì hết bất cứ tin tức nào bạn mang trong người, tựa một bầy ong nâu
nhỏ bé, linh lợi, có lông trên người, vì các cha đều để râu rậm dài, đang bu
trên một bông hoa đầy mật ngọt. Trong khi hào hứng đến thế với cõi thế tục
xứ thuộc địa, các cha vẫn luôn mang phong thái riêng của những người
Pháp bị lưu đày, nhẫn nhục và vui vẻ tuân phục các sắp đặt của Đấng Tạo
Hóa huyền bí. Giá như không có đấng bề trên ấy, bạn cảm thấy hết thảy
tuyệt chẳng thể nằm tại chốn đây, cả nhà thờ đá xám có tháp chuông cao
vút, cả những mái vòm, cả trường học hay bất kì bộ phận nào của khu đồn
điền hoặc cơ sở truyền giáo này. Bởi một khi lời phóng thích được tuyên,
