tình cờ dễ dãi và sự hoàn thiện nửa vời. Phải chăng giờ đây những cảm xúc
bị chế ngự tới lúc vùng dậy trả thù ông, thoái thác không chịu nâng đỡ và
chắp cánh cho nghệ thuật của ông bay bổng, bỏ ông ra đi và mang theo tất
cả hứng thú, tất cả say mê trong hình thức và biểu cảm? Không phải là ông
viết dở: chí ít nhờ vào lợi thế nhiều năm kinh nghiệm lúc nào ông cũng có
thể yên tâm về ngòi bút bậc thầy của mình. Nhưng trong khi người đời tán
tụng văn chương ông thì bản thân ông lại không thể nào vui nổi, vì ông cảm
thấy trong tác phẩm của mình hình như thiếu mất cái yếu tố bồng bột vô tư,
vốn là con đẻ của niềm vui và đóng một vai trò quan trọng còn hơn cả nội
dung sâu sắc hay nghệ thuật cao siêu, vì nó chuyển tải hứng thú đến cho
người thưởng thức. Ông bỗng sợ cái cảnh suốt mùa hè lủi thủi ở thôn quê,
đơn độc trong ngôi nhà nhỏ chỉ có người tớ gái ngày ngày lo cơm nước và
anh giúp việc tới bữa bưng lên phục vụ ông; ông sợ hình ảnh nhàm chán
của những đỉnh núi và vách đá quen thuộc sẽ lại bao vây lấy tâm trạng trì
trệ bức bối của ông. Cuối cùng ông quyết định phải có một thay đổi theo
chiều hướng ngẫu hứng, vô công rồi nghề một chút cũng được, để đổi gió
và hâm lại bầu máu nóng khiến mùa hè này trở nên dễ chịu và bổ ích hơn.
Đi du lịch - ông thấy cũng hay. Không cần đi đâu xa quá, không nhất thiết
phải tìm đến tận nơi nào có cọp. Một đêm trong toa nằm xe lửa tốc hành, ba
bốn tuần xả hơi ở một khu du lịch bình dân dưới miền Nam nồng hậu...
Ông vừa nghĩ đến đây thì nghe tiếng xe điện ầm ầm dội lại từ phố
Unger, và lúc lên xe ông quyết định sẽ dành cả buổi tối nay để nghiên cứu
bản đồ và sách hướng dẫn du lịch. Đặt chân lên bậc cửa xe ông sực nhớ đến
anh chàng đội mũ rơm, người đồng hành trong buổi dạo chơi dẫu sao cũng
đầy ý nghĩa và đáng nhớ này, và đưa mắt tìm kiếm xung quanh. Nhưng
chẳng biết anh ta đã đi đâu mất, không còn thấy đứng ở chỗ cũ, cả trên bến
và trong toa xe cũng chẳng thấy đâu.
Chú thích:
[1] Ám chỉ tình hình ngoại giao căng thẳng ở châu Âu trước thế chiến
I. (Các chú thích trong truyện là của người dịch).
[2] Tức thành phố Munich, thủ phủ bang Bayern.
[3] “Luồng tư tưởng không ngừng vận động”.
