tạm quên đi nỗi buồn phiền hoặc chán ngán. Hoàn cảnh ấy gây nên sự bực
bội và chán ghét cả trong những người không ở trong trạng thái tinh thần
khủng khiếp như bà Delmare ở chốn này. Hỡi người tỉnh lẻ đáng thương đã
rời bỏ đồng ruộng của mình, bầu trời của mình, lùm cây xanh của mình,
ngôi nhà và gia đình mình để đến nhốt mình trong một cái buồn giam về
tinh thần và tình cảm này. Hãy nhìn Paris, Paris đẹp đẽ mà bạn đã thấy thật
kỳ diệu trong giấc mơ! Bạn thấy nó trải ra ở dưới kia, đen sạm vì buồn và
mưa, ồn ào, hôi hám và chảy xiết như một thác nước bẩn! Nó đấy, cuộc
truy hoan triền miên, luôn luôn tráng lệ và ngát hương thơm mà người ta đã
hứa với bạn; nó đấy, những khoái lạc ngây ngất, những điều bất ngờ cuốn
hút, những cảnh vui mắt, thích tai, ngon lành cám dỗ những giác quan có
hạn và khả năng non yếu của bạn, khiến bạn không thể thưởng thức luôn
hết một lần được. Hãy nhìn cái người đang chạy ở dưới kia, lúc nào cũng
hối hả, lo lắng, đấy là con người Paris nhã nhặn, niềm nở, mến khách mà
người ta đã miêu tả với bạn. Chưa trải qua đám dân chúng nhốn nháo ấy và
cái mê lộ rắc rối ấy đã thấy mệt mỏi rồi, bạn khiếp sợ ẩn vào căn buồng
tươi vui của khách sạn, ở đó sau khi đã vội vã xếp chỗ cho bạn, người đày
tớ duy nhất trong ngôi nhà thường là rộng mênh mông ấy để mặc bạn chết
yên ổn một mình, nếu như sự mệt mỏi hay buồn rầu khiến bạn không còn
sức lo nghĩ đến cả nghìn nhu cầu đời sống.
Nhưng là một phụ nữ, ở đây trong tình trạng bị tất cả mọi nguồi ghét
bỏ, xa tất cả những người thân thương ba ngàn dặm, ở đây mà không có
tiền thì còn tệ hơn là bị bỏ mặc trong sa mạc mênh mông không có nước,
trong cả quãng đời đã qua không có lấy một kỷ niệm hạnh phúc, một kỷ
niệm khôngbị đầu độc hay héo quắt đi, trong toàn bộ tương lai không có lấy
một hy vọng làm ta tạm quên đi cái vô vị của tình cảnh hiện tại, đấy là sự
khốn khổ và bơ vơ cùng cực.
Vậy là, bà Delmare không có ý định đấu tranh cưỡng lại số phận đã rõ
ràng, chống đỡ một cuộc đời tan vỡ và bị hủy hoại, mặc cho cái đói, cơn sốt
và sự đau đớn gặm nhắm sức lực của mình, không một lời than thở, không