CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 152

nhà phân tích thường phụ trách theo dõi 75 công ty hoạt động trong khoảng
sáu ngành công nghiệp. Gần đây, nói chuyện với một chuyên viên tôi từng
tuyển dụng, anh ta nói anh làm việc quá sức khi chỉ phải theo dõi có 12
công ty mà thôi. Tôi cười. Chỉ có 12 công ty? Nhưng đúng là bạn phải theo
dõi, nhìn sâu hơn nhiều, vào hoạt động của 12 công ty này để hiểu cung
cách làm ăn của chúng. Đối với các dự kiện kinh tế cũng vậy. Thời xưa,
mọi người theo dõi mức thất nghiệp chỉ dựa vào những con số mà chính
phủ chính thức công bố. Nay người ta nhìn sâu hơn vào diễn biến trong
bảng lương - lên hay xuống - vì chúng có thể là những yếu tô để bạn suy
đoán và đặt cọc. Sau đó họ nhìn vào thành phần của bảng lương - ai được
tăng lương, ai bị cúp bớt đi? Mức độ công việc đòi hỏi để được tăng lương
nay lớn hơn nhiều".
Tôi biết có một tay đầu cơ tài chính đã mất hàng giờ đồng hồ nghiên cứu
các dự báo thời tiết. Dự báo thời tiết! Anh ta giải thích, "đó là để phán đoán
những khuynh hướng đột biến và mức độ chúng ảnh hưởng ra sao đối với
các thông số kinh tế. Ví dụ, năm 1998, chúng ta không có mùa đông, như
thế có vẻ như nền kinh tế sẽ khá hơn, và tôi đã dựa vào phán đoán như vậy
để có thể đặt tiền phỏng theo phán đoán mức thay đổi trong lãi suất. Hay
trong một tình huống khác: hiện tượng bùn trượt xuất hiện nhiều ở bờ biển
phía Tây, trùng hợp với thời điểm chính phủ thu thập các thông tin kinh tế
để tổng hợp các thống kê chính thức, như chỉ số giá tiêu dùng. Hiện tượng
thiên tai đó ở những bang lớn như California chẳng hạn, có tác động đáng
kể tới các thống kê chính thức. Tôi có thể nhận định, "hãy theo dõi cổ phiếu
của hãng Home Depot, chuyên cung cấp các loại dụng cụ và nguyên liệu để
sửa sang nhà cửa. Cổ phiếu của hãng có thể lên giá nếu bùn trượt hay lốc
xoáy xảy ra". Hoặc tôi để ý đến những cơn bão tuyết xuất hiện vào thời
điểm chính phủ soạn theo các con số thất nghiệp. Làm như vậy tôi có thể
xác định được mức độ cính xác trong tính toán. Có thể mọi người lúc đó
đang chờ đợi 250.000 việc làm mới trong khu vực phi nông nghiệp, nhưng
vì bão tuyết, nên số lượng việc làm được tạo ra chỉ còn ở mức 150.000 cho
thấy nền kinh tế đang đi chậm rãi và yếu ớt hơn là mọi người nghĩ - nhưng
thực ra điều đó không đúng, vì những con số vào thời điểm đó bị chính yếu