CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 185

nhãn hiệu của họ. Hai siêu cường đó đã sống trong lo lắng về điều được gọi
là "Học thuyết Domino", cho rằng nếu một nước tiền đồn thay đổi hệ thống
thì các quốc gia lân cận sẽ thay đổi theo hàng loạt.
Cuộc tranh đấu đó đã kết thúc khi hệ thống Chiến tranh Lạnh đổ vỡ. Bỗng
nhiên các mô hình khác, và thậm chí các mô hình ghép trở nên không còn
được tin dùng. Bỗng nhiên chúng ta ở vào một khoảnh khắc đầy ý nghĩa
của lịch sử: Lần đầu tiên hầu như bất cứ quốc gia nào trên thế giới cũng đều
sở hữu một mô hình chung - tư bản chủ nghĩa trên nền thị trường tự do.
Cuộc chơi đã thay đổi. Các quốc gia không còn phải quyết định lựa chọn
mô hình nào nữa, họ chỉ còn phải quyết xem làm thế nào sử dụng mô hình
chung - tư bản và thị trường - theo cách tốt nhất.
Nhưng có một lối nói trong công nghệ vi tính: "Phần cứng bao giờ cũng
chạy trước phần mềm và hệ điều hành". Có nghĩa là các kỹ sư liên tục sáng
tạo ra những linh kiện vi mạch mới có tốc độ nhanh hơn, rồi mới đến việc
các hệ điều hành mới và các loại phần mềm được cải tiến. Câu châm ngôn
đó cũng được áp dụng trong toàn cầu hóa. Điều mà thế giới chứng kiến từ
khi chủ nghĩa xã hội sụp đổ ở Nga, Đông Âu và Thế giới thứ ba, là có đa số
các quốc gia, tuy chấp nhận mô hình cơ bản của chủ nghĩa tư bản, thậm chí
kết nối mô hình của họ với Bầy Thú Điện Tử, nhưng lại không có được
ngay một hệ điều hành hay những phần mềm thích ứng - những yếu tố cơ
bản để họ quản lý và phân bổ mức vốn và tài nguyên ra vào đất nước, một
khi họ bắt tay với bầy thú.
Đây, như chúng ta đang khám phá, là một trong những vấn đề nổi lên trong
giai đoạn quá độ từ hệ thống Chiến tranh lạnh sang toàn cầu hóa: Những
khó khăn trong giai đoạn "sơ sinh toàn cầu hóa". Tôi xin nhắc lại: Ngày
nay, bạn không thể tăng trưởng nếu không kết nối với bầy thú và các siêu
thị tài chính, bạn cũng không thể tồn tại nếu không có một hệ điều hành và
những phần mềm cho phép bạn tận dụng bầy thú và phòng thân nếu chúng
giở quẻ.
Điều hiển nhiên là khi mọi người đến với một mô hình có nhãn hiệu chung-
thị trường tự do -sẽ xuất hiện những mức cao thấp trong cách thức và mức
độ các quốc gia khác nhau phát triển các hệ điều hành và phần mềm khác