Thomas L. Friedman
Chiếc Lexus và cây Ô liu
Dịch giả: Lê Minh
Phần I - Chương 1
HIỂU HỆ THỐNG
Hệ thống mới
Mẹ của nhân vật Forrest Gump thường thích nói gì nhỉ? Cuộc đời như hộp
kẹo sôcôla: trong hộp kẹo có loại kẹo gì ai mà biết trước được. Với tôi, một
kẻ lữ hành lâu năm, một phóng viên quốc tế, đời như dịch vụ phòng khách
sạn - không bao giờ biết khi mở cửa phòng ra ta sẽ thấy gì.
Chẳng hạn vào tối ngày 31 tháng 12 năm 1994, khi bắt đầu phụ trách mục
bình luận quốc tế cho tờ New York Times, tôi khởi đầu chuyên mục bằng
những bài viết từ Tokyo. Đến khách sạn Okura sau một chuyến bay dài
xuyên Thái Bình Dương, tôi gọi điện xuống dịch vụ buồng với một yêu cầu
đơn giản: "Vui lòng cho mang lên phòng tôi bốn quả cam". Tôi nghiện ăn
cam và lúc đó đang lên cơn thèm. Khi gọi điện tôi nghĩ đây là một yêu cầu
đơn giản và hình như người ở đầu dây đằng kia cũng hiểu tôi. Khoảng 20
phút sau, có tiếng gõ cửa phòng. Một người phục vụ xuất hiện, đồng phục
thẳng tắp, đẩy một xe có khăn bàn trắng toát. Trên xe là bốn ly cam vắt tươi
ngon, mỗi ly nằm trong một khay đá sang trọng.
"Không, không phải", tôi nói với người phục vụ. "Tôi muốn cam quả -
không muốn cam vắt." Tôi há miệng giả vờ cắn, ra dấu quả cam.
"A a", người phục vụ gật gật đầu. "Cam... cam."
Tôi trở lại phòng, tiếp tục làm việc. Hai mươi phút sau, có tiếng gõ cửa.
Cũng vẫn người phục vụ đó, vẫn chiếc xe phủ khăn trắng toát. Nhưng lần
này, trên xe có bốn đĩa, trên mỗi đĩa là một quả cam đã được bóc và cắt
thành những miếng nhỏ, xếp theo lối người Nhật bày món sushi.
"Không, không phải", tôi lại lắc đầu. "Tôi muốn cam để nguyên." Tôi khum
tay ra hiệu. "Tôi muốn giữ chúng trong phòng để ăn dần. Tôi không thể ăn
hết một lúc bốn quả cắt ra như vật được. Tôi không thể bỏ chúng vào trong
tủ lạnh được. Tôi muốn cam để nguyên."
Một lần nữa, tôi lại cố ra hiệu, bắt chước một người đang ăn cả quả cam.
