CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 20

"A a", người phục vụ gật gật đầu. "Cam... cam. Ông muốn cả quả cam."
Lại thêm hai mươi phút nữa trôi qua. Rồi có tiếng gõ cửa. Vẫn người phục
vụ đó. Vẫn chiến xe đó. Nhưng lần này trên xe là bốn quả cam thật đẹp bày
trên bốn chiếc đĩa lớn, cùng dao, dĩa và khăn ăn. Lần này có tiến bộ.
"Được rồi", tôi vừa nói vừa ký phiếu thanh toán. "Chính là thứ tôi muốn."
Khi anh ta quay gót đi, tôi nhìn xuống phiếu thanh toán. Bốn quả cam hết
22 đô-la. Làm sao tôi giải trình được điều này cho tòa soạn đây?
Nhưng cuộc phiêu lưu cam quýt của tôi chưa kết thúc ở đó. Hai tuần sau,
tôi sang Hà Nội, ăn tối một mình trong khách sạn Metropole. Việt Nam lúc
này đang vào mùa quýt, ở mọi góc đường người ta bán từng thúng quýt cao
ngất vàng bóng, ngon mắt. Sáng nào tôi cũng thường ăn vài quả quýt. Bữa
tối hôm đó, khi người hầu bàn hỏi tôi có dùng tráng miệng, tôi bảo chỉ cần
một quả quýt. Anh ta đi một lúc rồi quay lại.
"Xin lỗi ông, hết quýt rồi", anh nói.
"Sao thế", tôi hơi bực. "Sáng nào cũng thấy cả bàn đầy quýt dọn ăn sáng!
Chắc chắn thế nào trong bếp cũng còn quýt mà".
"Xin lỗi", anh ta lắc đầu. "Hay ông dùng tạm dưa hấu?"
"Cũng được, cho tôi ít dưa hấu", tôi nói.
Năm phút sau, người phục vụ quay lại, mang theo một đĩa có ba quả quýt.
"Tôi tìm ra quýt. Nhưng không có dưa hấu", anh ta nói.
Nếu lúc ấy tôi hiểu được như bây giờ, thì tôi đã coi đó điềm báo trước. Vì
từ ngày đó, khi đi công tác khắp nơi trên thế giới cho tờ Times, tôi thấy
những gì đón đợi tôi ngoài cửa và trên bàn ăn thường không phải là những
gì tôi định trước.
Làm cây bút bình luận quốc tế cho The New York Times thực ra là công
việc lý thú nhất thế giới. Ý tôi muốn nói thế nào cũng phải có một loại công
việc tốt nhất thế giới, đúng không? Nếu thế, công việc ấy đang ở trong tay
tôi. Đây là loại công việc tuyệt vời vì tôi được làm du khách có chủ kiến.
Tôi có thể đi bất cứ đâu, bất cứ lúc nào và có ý kiến về bất cứ điều gì tôi
thấy hoặc nghe được. Nhưng câu hỏi dành cho tôi khi bắt đầu cuộc chu du
trong cương vị mới này là: chủ kiến gì? Lăng kính nào, cách nhìn như thế
nào và thông qua hệ thống tổ chức nào để tôi có thể quan sát thế giới, hiểu