CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 225

và dân chúng cảm thấy họ có thể giao phó nhiệm vụ chính trị cho người
khác, miễn là không ảnh hưởng đến miếng cơm manh áo của họ. Vâng,
điều đó có thực, trong 30 năm, nhưng một khi sự tăng trưởng trở nên lung
lay thì khả năng phân phối phúc lợi xã hội và của cải vật chất cũng không
còn nguyên vẹn. Và dân chúng nhận thấy rằng họ không thể giao phó việc
quản lý chính trị cho ai khác - lúc đó, những dàn xếp như trên sẽ đổ vỡ.
Hậu quả là những gì dân chúng đã nói với các chính phủ ở Thái Lan,
Indonesia, Hàn Quốc, và sắp tới sẽ là Trung Quốc, rằng nếu chính phủ
không đảm bảo khả năng tăng trưởng nếu nhà nước không làm đúng theo
thỏa thuận trước kia, thì dân chúng sẽ đòi hỏi phải có một thỏa thuận mới,
trong đó, dân chúng sẽ có vai trò quan trọng hơn trong cung cách điều hành
đất nước. Nhưng, một khi có vai trò lớn hơn, nên dân chúng sẽ chịu đựng
được những hy sinh lớn lao hơn khi hệ thống chính phủ được cải tổ và nâng
cấp. Và chính vì thế dân chúng sẵn sàng tỏ ra kiên nhẫn hơn trong việc chịu
đựng các khó khăn kinh tế, hơn là người ta dự đoán. Do nền chính trị được
cởi mở và dân chủ hóa, ít nhất thì dân chúng có cảm giác rằng họ trực tiếp
và được bình đẳng, tham gia khắc phục khó khăn. Họ trở thành người tham
gia chính trong cuộc chơi".
Trong số những quốc gia Á châu đã chính thức móc nối với Bầy Thú Điện
Tử (Trung Quốc, hiện thiếu một đồng tiền có khả năng chuyển đổi và một
thị trường vốn cởi mở, là quốc gia chưa thực sự móc nối vào với bầy thú),
những nơi có những hệ thống dân chủ và ít tham nhũng nhất - Đài Loan,
Hồng Kôg, Singapore, Australia - đã thua thiệt ít nhất trong cuộc khủng
hoảng 1997-98. Những quốc gia có hệ thống dân chủ nhưng tham nhũng -
Thái Lan và Hàn Quốc - chịu thua thiệt ở mức cao hơn, nhưng do có những
nền dân chủ, họ có khả năng phản ứng nhanh trong cuộc khủng hoảng mà
không phải trải qua những cuộc nổi dậy của dân chúng. Họ đã dùng lá
phiếu để bầu một hệ thống quản lý và những phần mềm tốt hơn. Sau khi
chịu đựng cơn lồng lộn của bầy thú hồi mùa thu năm 1997, Thái Lan đã
bầu cho một chính đảng trong sạch và dân chủ nhất ở đất nước này và đã
thông qua một hiến pháp mới, cấp tiến và chống tham nhũng. Hiến pháp
mới của Thái Lan lần đầu tiên quy định rằng các chính trị gia nước này