CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 360

qua lại. Đây là hiện tượng "được thì ăn cả" - một thực tế cho thấy những kẻ
thành công trong bất cứ lĩnh vực nào đều có thể kiếm rất nhiều tiền vì họ
đang phục vụ cho một thị trường, thị trường toàn cầu; trong khi những kẻ
chỉ kém chút tài năng hoặc thiếu tài năng thì sẽ chỉ ăn quẩn ở các thị trường
địa phương và thì thế thu nhập thấp hơn nhiều lần. Tờ USA Today cho biết
ngày đầu câu lạc bộ Miami đã đề nghị chỉ trả cho Howard ở mức 98 triệu
đô-la trong bảy năm, mức lương này tương đương với 3.267 năm lương của
một thầy giáo với mức 30.000 đô-la năm.
Hai nhà kinh tế Robert H. Frank và Philip J. Cook trong cuốn sách của họ,
Xã hội được thì ăn cả, nói toàn cầu hóa "đóng vai trò quan trọng trong việc
mở rộng sự thiếu công bằng" vì đã tạo ra trên toàn cầu một thị trường trong
đó người thắng cuộc sẽ được hưởng hết. Họ nói một khi các hàng rào mậu
dịch bị gỡ bỏ hoặc thủ tiêu trên khắp thế giới, chi phí đi lại giảm xuống, các
thị trường nội địa bị thả nổi và thông tin được truyền rộng rãi và miễn phí
xuyên biên giới, thì một thị trường hợp nhất sẽ được tạo dựng đối với nhiều
ngành nghề. Một nhân viên bán hàng khi xưa phải đi lại nhiều trên các địa
bàn trong nước, thì nay đang dùng fax, điện thoại vệ tinh và Internet để
vươn sang các nước khác hay các khách hàng toàn cầu. Người bác sĩ khi
xưa chỉ khám trong bệnh viện của mình thì nay đã có thể chẩn đoán và tư
vấn cho các bệnh nhân ở nhiều nơi khác trên thế giới thông qua hệ thống
truyền dữ liệu. Một ca sĩ khi xưa chỉ hát cho dân của mình trong nước, nay
có thể dùng công nghệ CD và hệ thống nghe hát - trả tiền trên truyền hình
cáp, không những để đến với thính giả toàn cầu, như nhóm Beatles chẳng
hạn, mà có thể thu tiền của họ bằng nhiều cách. Trong khi đó, Frank và
Cook lập luận, việc xóa bỏ các điều luật chính thức cũng như không chính
thức mà trước đây được dùng để hạn chế cạnh tranh - ví dụ luật dùng trong
thể thao chuyên nghiệp, không cho phép một cầu thủ tự "bán mình" cho
những nơi trả lương cao hơn, hay thông lệ trong một công ty cho phép một
chế độ "sống lâu lên lão làng," hay thăng quan tiến chức nội bộ, không cho
phép tìm nhân tài từ bên ngoài vào quản lý - đã góp phần làm xuất hiện một
thị trường cạnh tranh và đấu giá quy mô toàn cầu. (Giới tiêu thụ cũng được
lợi trong tình huống đó. Nếu bạn mắc những chứng bệnh lạ, thì qua