CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 45

Hai sử gia viết: "Những người này hoàn toàn có khả năng nhìn từng mảng
trong một bức tranh lớn, nhưng họ khó có thể nhìn thấy toàn bộ bức tranh.
Họ để riêng các thứ tự ưu tiên, thực thi riêng rẽ từng nhiệm vụ, mà không
nghĩ đến khả năng các nhiệm vụ đó chồng chéo ảnh hưởng lẫn nhau. Họ di
chuyển từ cây này sang cây khác thật ngon lành, nhưng lại tỏ ra sửng sốt
khi nhận thấy mình lạc trong cả một khu rừng. Trong quá khứ, các nhà
chiến lược quan sát được cả cây lẫn rừng. Họ là những nhà tổng hợp, hoạt
động theo quan điểm sinh thái. Họ hiểu thế giới là một mạng lưới, trong đó
những điều chỉnh nơi này tất sẽ hình thành những tác động nơi khác - vì
rằng, mọi sự đều quan hệ với nhau. Các nhà tổng hợp đó giờ đây, đi đâu
rồi? Trong các trường đại học và viện nghiên cứu giờ đây, xu hướng hiện
tại là tập trung nghiên cứu chuyên sâu ngày càng bó hẹp: đầu tư chủ yếu
dành cho hoạt động trong từng ngành riêng lẻ hơn là vào nghiên cứ nhiều
ngành cùng lúc. Nhưng nếu không có kiến thức tổng hợp, không thấy được
toàn cảnh - không hiểu được phương tiện kết hợp để hoàn tất hay phá hủy
cứu cánh thì làm sao định ra chiến lược. Và nếu không có chiến lược thì chỉ
có việc chịu trôi nổi mà thôi."
Một số người đã lắng nghe lập luận trên đây. Cuối những năm 1990, Cơ
quan An ninh Quốc gia (NSA) tối mật, vốn thực hiện việc nghe trộm trên
toàn cầu, thu thập hàng núi thông tin tình báo, đã quyết định điều chỉnh
phương pháp làm việc của họ - từ chỗ phục vụ cho những ai "cần biết," quý
vị cần thì mới được biết, sang phương pháp "cần trao đổi," nghĩa là sẽ
không bao giờ hiểu nổi bức tranh lớn nếu không trao đổi để tìm hiểu những
mảng nhỏ trong bức tranh đó.
Có thể điều đó giải thích cho việc một số (chứ không phải tất cả) nguồn tin
mang tính nghiên cứu mà tôi thu thập được đã không đến từ phía các giáo
sư quan hệ quốc tế hay viên chức Bộ Ngoại giao - mà từ những người thuộc
trường phái toàn cầu hóa hiện đang ngày càng phát triển - giám đốc các quỹ
đầu cơ tài chính. Tôi cảm nhận rằng mình ngày càng bị lôi cuốn đến với
các nhà quản lý các quỹ đầu cơ tài chính hơn là đến với các nhà ngoại giao
hay các vị giáo sư, vì những nhà quản lý tài chính giỏi thường rất hiểu về
các vấn đề toàn cầu và có kỹ năng bẩm sinh để trao đổi và bổ sung thông