CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 482

những ngân hàng đầu tư trên phố Wall ngày nay, họ sẽ kể cho bạn về những
sửng sốt họ cảm nhận được trong thời gian các thị trường tan chảy (tháng
tám tháng chính năm 1998), khi thấy hệ thống thế giới được kết nối chặt
chẽ ra sao. Không một mô hình tiên liệu rủi ro nào của họ - dựa trên những
trường hợp tương tác giữa đầu tư và sự kiện trong quá khứ - dự đoán được
những chuỗi phản ứng xảy ra năm 1998. Sự việc đó đã phá hỏng khái niệm
đa dạng hóa để phân tán rủi ro. Các công ty cho rằng họ đã đa dạng hóa
bằng cách đầu tư qua nhiều công cụ, có mức đáo hạn khác nhau, dùng
nhiều loại tiền, thông qua nhiều hàng hóa vào nhiều nước khác nhau... đã
nhanh chóng nhận thấy rằng tất cả các hoạt động đầu tư của họ nằm trong
một dây chuyền được ràng buộc chặt chẽ, và khi dây chuyền đó đổ bể thì
các công ty đó không tài nào thoát ra được. Mỗi mắt xích trong dây chuyền
đó kéo theo các mắt xích khác. Do toàn cầu hóa mà chuỗi dây chuyền đó
được nối dài, dài thêm, ngày mỗi ngaỳ, giằng kết vào nhau chặt chẽ hơn.
Và sự thật phũ phàng là ở chỗ chúng ta vẫn chưa hiểu được sự kết liên như
vậy sẽ có lợi gì, hay làm thế nào để tự bảo vệ nếu một trong những mắt
xích yếu đi rồi đứt đoạn. Những quan hệ tương tác đó không chỉ xuất hiện
trên thị trường tài chính mà đã xuất hiện trên màn vi tính trong dạng thức
con bọ 2000. Các máy tính được lắp ráp với hệ thống đồng hồ - lịch kỹ
thuật số với sáu ký tự - 2 dành cho ngày, 2 dành cho tháng và... bạn đoán
đúng rồi, 2 dành cho năm: vậy loại lịch này sẽ chấm dứt vào ngày 31/12/99.
Vậy khi lịch này nhảy sang ngày 1 tháng giêng năm 2000, thì thay vì lịch
ghi là 01/01/2000, máy tính sẽ hiện thị 01/01/00 và hiểu đó là năm 1900.
May thay với những sự chuẩn bị sớm sủa và mua sắm máy tính mới, các
công ty và đất nước đã giải quyết được thứ bọ Y2K đó. Giao thừa năm
2000, thay vì là một cơn ác mộng, đã trở thành một sự kiện cho chúng ta
liên hoan.
Chúng ta sống qua được nỗi đe dọa Y2K không có nghĩa là đã bỏ lại đằng
sau những khó khăn do sự kết nối chẵt chẽ gây ra. Hãy nghĩ về thực tế sau
đây: Khi một vụ nổ hạt nhân xảy ra trên tầng không, nó tạo ra một xung
điện từ trường cực lớn. Vậy nếu có một kẻ khủng bố hay một quốc gia bất
trị cho nổ một hỗn hợp hạt nhân trên không phận của nước Mỹ thì nó sẽ