trai trẻ người Bungari đã góp công tìm ra nguyên tố thứ 110 và 112 – từ tay
người Đức để tái thiết lại Berkeley. Thậm chí Nino còn thuyết phục Al
Ghiorso đừng nghỉ hưu vội (Ghiorso thường nói: “Ninov cũng ‘siêu’ như tôi
hồi trẻ vậy.”) và tình hình ở Berkeley sớm lạc quan trở lại.
1
. “Mới nhất” ở đây là tính theo thời điểm cuốn sách này được viết: năm
2011. Nguyên tố thứ 112 được tạo ra lần đầu tiên vào năm 1996, nhưng tới
tháng 6/2009 thì nó mới được xác định chắc chắn là sẽ có chỗ trên bảng
tuần hoàn. Ngày 14/7/2009, nhóm nghiên cứu người Đức mới đề xuất cái
tên “copernici” cho nó. Cái tên này được IUPAC công nhận chính thức vào
ngày 19/2/2010, nhân kỉ niệm 537 năm ngày sinh Nicolaus Copernicus.
(BTV)
Để đánh dấu sự trở lại hoành tráng, năm 1999, nhóm Ninov theo đuổi một
thí nghiệm gây tranh cãi do một nhà vật lý lý thuyết người Ba Lan đề xuất:
hợp hạch krypton (36) với chì (82) có khả năng tạo ra nguyên tố thứ 118.
Nhiều người cho rằng tính toán này là nhảm nhí, nhưng Ninov – đang hừng
hực quyết tâm chinh phục nước Mỹ như từng làm với Đức – đã thúc đẩy
việc tiến hành thí nghiệm. Tạo ra nguyên tố mới vào lúc bấy giờ là một việc
làm cực kỳ tốn kém và dài hơi nên không thể liều lĩnh đánh cược, nhưng thí
nghiệm với krypton đã thành công một cách kỳ diệu. Các nhà khoa học đùa
rằng “Victor chắc đã trực tiếp thỉnh cầu với Chúa”. Chưa hết, nguyên tố thứ
118 lập tức phân rã và phát ra một hạt alpha để trở thành nguyên tố thứ 116
– một điều cũng chưa từng xảy ra trước đó. Berkeley đã tạo ra hai nguyên tố
mới cùng lúc chỉ với một thí nghiệm! Ở Berkeley, người ta truyền tai nhau
rằng nhóm sẽ vinh danh Al Ghiorso bằng chính nguyên tố thứ 118:
“ghiorsi”.
Ngoại trừ một việc. Khi người Nga và người Đức cố gắng lặp lại các thí
nghiệm của Berkeley để kiểm chứng, họ không thể thấy nguyên tố 118 mà
chỉ có krypton và chì. Kết quả này khiến nhóm Berkeley khó chịu nên một
số thành viên của nhóm đã tự thử nghiệm lại. Nhưng sau nhiều tháng kiểm
tra, họ vẫn chẳng tìm được gì. Không thể hiểu được chuyện này, ban lãnh
