diệt tinh trùng tốt nhất từng được phát minh. Hầu hết các chất diệt tinh trùng
đều hòa tan lớp màng chất béo bao quanh tế bào tinh trùng và khiến chúng
hoàn toàn tan rã. Không may là mọi tế bào đều có màng chất béo, nên chất
diệt tinh trùng thường gây kích ứng niêm mạc âm đạo và khiến phụ nữ dễ bị
nhiễm trùng nấm. Chuyện này không vui chút nào. Vanadi thì tránh hòa tan
vô tội vạ mà chỉ đơn giản làm rụng đuôi tinh trùng và khiến chúng bơi vòng
như những chiếc thuyền lẻ mái.*
Vanadi đã không được thương mại hóa dưới dạng thuốc diệt tinh trùng, vì
biết một loại thuốc hay nguyên tố cho tác dụng mong muốn trong phòng thí
nghiệm và biết cách tận dụng tác dụng này để làm ra loại thuốc an toàn với
con người là hai việc rất khác nhau. Và đây là một điều hiển nhiên trong y
học. Tuy dược tính là vậy nhưng khả năng chuyển hóa sinh học của nguyên
tố vanadi vẫn chưa rõ ràng. Ngoài ra, khả năng điều hòa đường huyết của nó
vẫn còn là một bí ẩn. Vậy nên dù có độc tính nhẹ, nước giàu vanadi từ các
con suối của núi Phú Sĩ vẫn được quảng cáo là có tác dụng chữa bệnh tiểu
đường (như vài trang web tuyên bố).
Một số nguyên tố cũng chuyển mình thành những loại thuốc hiệu quả, như
nguyên tố gadolini từng bị coi là vô dụng nay đã trở thành một loại thuốc
diệt ung thư tiềm năng. Giá trị của gadolini đến từ nhiều electron chưa ghép
đôi. Dù luôn sẵn sàng liên kết với electron của các nguyên tử khác, electron
trong cùng một nguyên tử lại “xa cách” nhau hết mức có thể. Hãy nhớ rằng
electron tồn tại trong các lớp và mỗi lớp tiếp tục chia thành các orbital, mỗi
orbital chứa tối đa hai electron. Thật kỳ lạ, cách các electron lấp đầy orbital
cũng giống như cách hành khách tìm chỗ ngồi trên xe buýt: mỗi electron tự
“ngồi” vào một orbital cho đến khi buộc phải ghép cặp với một electron
khác.* Kể cả khi đó, chúng vẫn rất “kén cá chọn canh”: hai electron trong
cùng một orbital luôn có spin ngược nhau. Spin là thuộc tính liên quan đến
từ trường của electron. Liên hệ electron, spin và từ tính có vẻ kỳ lạ nhưng
các hạt tích điện có spin luôn có từ trường vĩnh cửu, giống như những Trái
