công chúng đầu tiên của Võ Nguyên Giáp sau lần bãi chức Bộ trưởng Nội
vụ, và là một bằng chứng cho thấy Hồ Chí Minh vẫn tiếp tục tin vào khả
năng của ông. Võ Nguyên Giáp phát biểu đầu tiên, vào lúc mà vận mệnh dân
tộc như ngàn cân treo sợi tóc.
Trong bài phát biểu, Võ Nguyên Giáp nhấn mạnh các ý sau: Các nước
lớn chưa nước nào công nhận nước ta, nếu Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
chống lại sự xâm lược của Pháp lúc này thì sẽ phải chiến đấu đơn độc. Nếu
kháng chiến thì lực lượng cách mạng chỉ giữ được vài tỉnh. Cuộc kháng
chiến có thể là rất anh dũng nhưng dân chúng sẽ phải chịu gian khổ ghê
gớm. Chiến thuật vườn không nhà trống cần thiết áp dụng trong cuộc xung
đột sẽ làm cuộc sống đảo lộn cả. Vì vậy, chúng ta phải ký hiệp định.
Võ Nguyên Giáp giải thích: sự thỏa hiệp sẽ hướng về hai phương diện:
bảo vệ và tăng cường các vị thế chính trị, quân sự và kinh tế của chính phủ
vào lúc chính quyền cách mạng còn đang trứng nước. “Một số điều khoản
của hiệp định làm chúng ta hài lòng nhưng chúng ta không thỏa mãn một số
điều kiện khác là nước Pháp thừa nhận nước ta là một “quốc gia tự do”. Tự
do không phải là tự trị, là hơn tự trị nhưng đó chưa phải là độc lập. Giờ đây
nền tự do của chúng ta đã được thừa nhận, chúng ta phải tiếp tục… cho đến
khi giành được độc lập hoàn toàn”. Và Võ Nguyên Giáp hứa chắc chắn cuộc
trưng cầu dân ý sẽ đem Nam Kỳ trở về với Việt Nam. Mục tiêu của cách
mạng không thay đổi, đó là Việt Nam hoàn toàn độc lập.
Đám đông lắng nghe Võ Nguyên Giáp phát biểu, thái độ thay đổi hẳn.
Mọi người giữ im lặng. Bỗng nhiên nổi lên vài lời tán thưởng rồi dần dần
lan ra thành những tràng vỗ tay hoan hô cuồng nhiệt ầm ầm như sấm dậy do
những cán bộ Việt Minh được bố trí rải rác trong đám đông để khuyến khích
vỗ tay đúng lúc. Một lần nữa Việt Minh lại thành công trong việc xóa tan
những mối nghi ngờ, thắc mắc, ấm ức, bực bội tạo thành áp lực ghê gớm
trong dân chúng từ lúc nghe tin ký hiệp định. Việt Minh vẫn giữ nguyên
được vị thế đỉnh cao của quyền lực, khôn khéo vượt qua được những thời
điểm nhạy cảm nhất.
