trâu liền kề ngôi nhà của Lạc, “chỗ kia là chỗ chúng ta đã giết tên đồn
trưởng Pháp”. Một lát sau, ông quay ra xe và người lái xe lại rong ruổi trên
đường đi Pắc Bó. “Không có chuyến đi này,” ông nói, vẻ trầm ngâm, “có lẽ
chẳng bao giờ có dịp gặp lại tất cả anh em chiến đấu cũ”.
Khi xe đến gần Pắc Bó, lái xe nhấn ga lượn qua một vòng dọc địa điểm
trong tương lai sẽ xây dựng một bảo tàng quốc gia ở đây. Khi xây xong, nơi
này sẽ là nơi tưởng nhớ Hồ Chí Minh. Đây là lần thứ ba từ khi đất nước
hoàn toàn giải phóng năm 1975, Võ Nguyên Giáp trở lại hang Pắc Bó.
Trong cuộc viếng thăm nơi này lần thứ nhất vào tháng 4/1975, ông đã trồng
cây lưu niệm để nhớ lại những năm tháng đồng bào cả nước đã biết bao cố
gắng, hy sinh để giành lại độc lập và thống nhất. Lát nữa, ông sẽ trồng một
cây thứ hai ở đây: ông đã mang từ vườn cây Bác Hồ trong Phủ Chủ tịch, một
cây con được bọc kỹ trong giấy bóng để trồng tại nơi này.
Cuối cùng, người lái xe cho dừng xe lại. Họ đã đến nơi. Vị tướng già
nhìn ra xung quanh, vẻ thân thuộc của phong cảnh nơi đây làm ông vui
sướng. Chế ngự cả một vùng là núi Các Mác phủ một màu xanh tươi và gần
đó tiếng róc rách của con suối được Hồ Chí Minh đặt tên là suối Lênin. Ánh
nắng mặt trời vàng óng hình như chiếm cả một vùng và ánh sáng ban mai
chiếu xuống suối nước trong vắt càng làm cho các tia nắng rực lên tươi rói,
khiến đứng trên bờ người ta trông thấy rõ cả đàn cá tung tăng bên cạnh các
hòn đá phủ rêu xanh.
Một đơn vị bộ đội đóng ở Pắc Bó chạy ùa lại chỗ xe đậu, và đi theo vị
lão tướng lên hang Pắc Bó là nơi cách đây nhiều thập kỷ Hồ Chí Minh đặt
đại bản doanh của cách mạng và trở thành đất thánh của Hồ Chủ tịch, Võ
Nguyên Giáp và nhiều đồng chí khác. Cũng như mọi lần ông quả quyết rằng
lối vào hang giống tựa tai mèo. Vừa đi vừa hồi tưởng lại quá khứ, nhớ đến
Bác Hồ, ông trầm ngâm nghĩ lại thấy đời hoạt động của Hồ Chí Minh cứ
mười năm một lại đánh dấu bằng những sự kiện quan trọng. Năm 1911, 20
tuổi, chàng trai Nguyễn Tất Thành - sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh - rời
bến Nhà Rồng ở Sài Gòn, xin một chân rửa bát rồi phụ bếp trên một chiếc
