Tiếng trống lệnh tập trung quân, các tiểu đoàn hình thành đội ngũ, ngựa
cũng xếp hàng tiến đến, có nhiều con không có kị binh điều khiển. Masséna
tóm lấy một con ngựa màu nâu, người kị binh cưỡi nó có lẽ đang hấp hối
đâu đó trên cánh đồng, ông nhảy lên mình ngựa mà không cần sự giúp đỡ
của một ai, chỉnh lại dây cương, rồi cho ngựa chạy nước kiệu về hướng
Aspern. Khắp xung quanh, quân lính đứng cả dậy, run lên vì lạnh, người như
tê dại bởi giấc ngủ của họ quá ngắn ngủi và chập chờn, rồi mò mẫm đi về
phía những lùm cây để súng. Quá mỏi mệt, họ không gây một tiếng động,
không nói một lời nào; trông họ như những cái bóng. Họ theo sau Masséna
tiến về phía lối ra một con phố lớn. Tầm nhìn xa chỉ khoảng mười mét. Từ
đêm qua, khuôn viên nhà thờ do lữ đoàn của Nam tước Hiller trấn giữ nằm
dưới sự chỉ huy của Tướng quân Vacquant đang bị chìm trong sương mù và
khói. Chỉ có tiếng chân ngựa, chân người rậm rịch. Masséna rút gươm khỏi
vỏ, ông dùng mũi gươm lặng lẽ chỉ hướng thoát hiểm cho những người sống
sót thuộc trung đoàn Molitor. Họ tập trung thành hàng, đi dọc theo những
ngôi nhà rồi tập trung lại sau những hàng cây và những đống đổ nát xung
quanh khu sân chính.
– Anh có nhìn thấy cái mà tôi đã nhận ra không, Sainte-Croix?
– Có, thưa ngài Công tước. Bọn vô lại đã phá sập những dãy tường khu
nghĩa trang và tường bao quanh nhà thờ rồi! Chúng ta chỉ có thể tấn công
bọn chúng trong tình trạng không có gì che chắn! Anh thấy thế nào?
– Cần phải đợi lực lượng của Legrand và của Carra-Saint-Cyr đến, ít ra
chúng ta cũng có được ưu thế về số lượng.
– Nhưng sương mù dày đặc chẳng mấy chốc sẽ tan đi! Ồ không! Màn
sương mù đó sẽ bảo vệ chúng ta. Cho nên phải phát lệnh tấn công thôi!
Một ngàn khinh binh chưa tỉnh ngủ tràn lên tiến về phía nhà thờ lúc này
đã được gia cố thành một pháo đài. Trong làn sương dày đặc, những người
lính giương lưỡi lê tiến về phía trước, đôi khi họ vấp phải những xác chết từ
đêm qua hoặc chuệnh choạng trong những hố đạn pháo. Bọn Áo đã dự đoán
trước cuộc tiến quân này, chúng phản công bằng những loạt đạn bắn vung
vãi từ mọi phía, thậm chí từ cả tháp chuông nhà thờ đã bị cháy trụi quá nửa.
