CHIẾN TRANH ĐÔNG DƯƠNG 3 - Trang 64

Hoàng Sa, Trường Sa. Trước kia, để có thể được Trung hoa giúp đỡ trong
cuộc chiến tranh nội chiến, Việt nam đã công nhận chủ quyền của Trung
hoa trên hai quần đảo, nhưng sau ngày 30-4-1975, Việt nam đã đem quân
chiếm đóng quần đảo Trường Sa. Phạm Văn Đồng đã gượng gạo trả lời
rằng trước kia vì bận chiến tranh với Hoa kỳ, và cần viện trợ của Trung
hoa, nên Việt nam không để ý đến vấn đề những hải đảo. Kết quả của cuộc
hội đàm là tình trạng bang giao của hai nước càng tồi tệ hơn.
Ngược lại, sau cuộc hội đàm ở Moscow, bang giao hai nước Việt nam, Liên
xô bước vào một khúc quanh mới. Mới mấy tháng trước bầu không khí còn
lạnh nhạt. Giờ đây, Lê Duẩn hết lời ca tụng và tỏ lòng biết ơn Liên xô bằng
cách nhấc nhở câu “uống nước phải nhớ nguồn”, và để kỷ niệm 60 năm
Cách mạng Tháng Mười của Nga, Việt nam phát động “tháng Việt xô hữu
nghị”. Tình hữu nghị này không phải là không có giá. Trước hết, Việt nam
gia nhập ngân hàng quốc tế hợp tác kinh tế (IBEC) và Ngân hàng đầu tư
quốc tế của Liên xô. Việt nam cũng bắt đầu gửi những vũ khí thặng dư sang
Ethiopia và El Salvador. Từ tháng 7-1977, nhiều phái đoàn quân sự hùng
hậu của Liên xô bay sang Việt nam thăm viếng và nghiên cứu những phi
trường và hải cảng ở phía Nam như Đà Nẵng, Cam Ranh, Nha Trang, Tân
Sơn Nhất, Cần Thơ, bắt đầu một giai đoạn hợp tác quân sự mới. Sau khi đã
tham khảo Liên xô, ngày 18-7-1977, phái đoàn đảng và chính phủ Việt nam
do Lê Duẩn và Phạm Văn Đồng cầm đầu, sang Viêng-chăn cùng Chủ tịch
đảng Souphanouvong, Thủ tướng Kayson Phomvihan ký hiệp ước thân hữu
và hợp tác, trong đó có đoạn “hợp tác chặt che để lăng cường khả năng
phòng thủ và bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của hai nước”.
Hiệp ước chỉ là một hình thức chính thức và công khai hoá sự hiện diện của
các đơn vị sư đoàn 325, 304, 968...
Đối với Campuchia, khi đã cùng Lào ký hiệp ước thân hữu, Việt nam đã
tiến thêm một bước nữa trong việc thi hành kế hoạch dài hạn Liên bang
Đông dương, và Campuchia càng thấy cần phải liên minh với Trung hoa.
Quân đội các quân khu biên giới lại được lệnh báo động, chuẩn bị một cuộc
tấn công tự vệ mới.
Với sự thúc đẩy của Trung hoa, nhằm tăng cường mặt tràn ngoại giao và