Cử động của nó nhanh, phức tạp và hoàn hảo tới nỗi lúc đầu tôi không
nghĩ nó là một cỗ máy, dù nó lấp lánh ánh kim loại. Các máy chiến đấu
được phối hợp và sinh động tới mức phi thường là thế, song vẫn không thể
nào so sánh với máy này. Ai chưa từng thấy các kết cấu ấy mà chỉ dựa vào
óc tưởng tượng nghèo nàn của họa sĩ hay lời mô tả kém cỏi của nhân chứng
như tôi thì sẽ khó hình dung ra sự sống động này của chúng.
Tôi nhớ rõ tấm hình minh họa trên một trong những tập sách mỏng
đầu tiên kể về diễn biến cuộc chiến. Họa sĩ rõ ràng đã hấp tấp quan sát một
trong các máy chiến đấu, và anh ta chỉ biết đến đó. Anh ta vẽ nó như chiếc
kiềng ba chân đứng nghiêng, cứng nhắc, không chút linh hoạt hay khéo léo,
và tạo ấn tượng đơn điệu hoàn toàn sai lạc. Tập sách có các hình vẽ này rất
được hâm mộ, và tôi kể nó ra đây chỉ để cảnh giác người đọc về ấn tượng
mà nó có thể đã gây ra. Nó khác với người Hỏa tinh tôi thấy trong thực tế
chẳng khác gì con búp bê gỗ Hà Lan khác với người. Theo tôi nghĩ, nếu
không có hình vẽ thì tập sách sẽ hay hơn nhiều.
Thoạt tiên máy điều khiển không làm tôi thấy nó giống bộ máy, mà
giống một sinh vật giống con cua có lớp vỏ lấp lánh. Người Hỏa tinh ngồi ở
bên trong, dùng những cái tua mềm mại để điều khiển nó hình như chỉ là
thứ tương đương với bộ não của con cua. Nhưng khi tôi nhận ra lớp vỏ như
da thuộc sáng loáng màu nâu xám của nó lại giống với lớp vỏ của các thân
thể khác đang bò lổn ngổn đằng xa, tôi chợt hiểu rằng gã công nhân khéo
léo này thật sự là gì. Khi đã hiểu ra rồi, tôi chuyển sang chú ý đến các sinh
vật kia, bọn người Hỏa tinh thực thụ. Tôi đã có ấn tượng sơ qua về chúng,
và nỗi kinh tởm ban đầu không còn làm lu mờ sự quan sát của tôi nữa. Vả
lại, tôi đang ẩn nấp và bất động, không bị thúc bách phải hành động.
Bây giờ tôi thấy chúng là những sinh vật phi phàm nhất mà ta có thể
nghĩ ra. Chúng là những thân hình tròn khổng lồ - hay thật ra chỉ là cái đầu
- đường kính độ một mét hai, phía trước mỗi thân hình có một khuôn mặt.
Cái mặt này không có lỗ mũi - thật vậy, người Hỏa tinh hình như không có
khứu giác, nhưng có cặp mắt sẫm màu rất lớn, và ngay bên dưới mắt là một
thứ như cái mỏ thịt. Phía sau cái đầu hay thân hình này - tôi không biết gọi
