“Chúa ơi, vậy là độc giả của tờ Dagsavisen cũng tồn tại cơ à?” Juul mỉm
cười.
“Có vẻ ông thiết tha muốn cảnh báo chúng tôi về chủ nghĩa Quốc xã mới
ngày nay?”
“Không phải để cảnh báo, tôi chỉ vạch ra một số cái song song mang tính
lịch sử. Phận sự của sử gia là phát hiện, chứ không phải phán xét.” Ông
châm tẩu thuốc. “Nhiều người tin rằng đúng sai là những chân lý cố định.
Điều đó không đúng, chúng thay đổi theo thời gian. Nhiệm vụ của sử gia
trước hết là tìm kiếm sự thật lịch sử, nhìn vào những gì các nguồn nói ra và
trình bày chúng, một cách khách quan và bình thản. Nếu các sử gia phải đại
diện cho sự phán xét hành động điên rồ của nhân loại thì đối với thế hệ bây
giờ, công việc của chúng tôi đối với hậu thế có vẻ như vật hóa thạch -
những gì còn lại của tính chính thống trong thời đại của họ.”
Một làn khói xanh bốc lên không. “Nhưng tôi nghĩ đây không phải là thứ
cậu đến đây hỏi đúng không?”
“Chúng tôi đang tự hỏi liệu ông có thể giúp chúng tôi tìm một người.”
“Cậu đã nói thế trên điện thoại rồi. Là ai vậy?”
“Chúng tôi không biết. Nhưng chúng tôi suy luận rằng hắn ta có đôi mắt
xanh, là người Na Uy và đã bảy mươi tuổi. Và hắn nói tiếng Đức!”
“Và?”
“Hết rồi ạ!”
Juul phá lên cười. “Chậc, vậy thì cũng có một số để chọn đấy!”
“Đúng, có đến 158000 người ở đất nước này quá bảy mươi tuổi. Và tôi
đoán chừng có khoản 100000 người trong số này có mắt xanh, và nói được
tiếng Đức.”
Juul nhướng mày. Harry nở nụ cười ngượng ngùng.
“Văn phòng Thống kê Quốc gia. Tôi đã kiểm tra rồi, để cho vui thôi ạ.”
“Vậy cậu nghĩ tôi có thể giúp được gì?”
“Tôi đang sắp nói đến điểm đó đây. Theo báo cáo người này đã không sử
dụng loại vũ khí nào suốt hơn năm mươi năm qua. Tôi nghĩ,à, tức là đồng
nghiệp của tôi nghĩ, rằng hơn năm mươi năm tức là lớn hơn năm mươi
nhưng chưa đến sáu mươi.”
