- Thật thế đấy, ông Phù ạ. Thực dân Pháp cướp nước ta, hà hiếp, bóc lột
dân ta. Dân ta, ai cũng khổ. Nông dân thì bị bóc lột tô, thuế, phu phen tạp
dịch. Anh em binh lính thì phải ra trận làm bia đỡ đạn cho chúng.
- Dạ, ngài dạy thật đúng!
- Nay, ông trở về làm binh thầu trong xã này, ở tỉnh này tuy có lúc họ tự
xưng danh là xứ tự trị, nhưng thật ra, ông chỉ là người để chúng sai khiến.
- Dạ, thưa ngài, quả là thế. Lơơng slác, slác thuốp hua. Trêu chày, chày
đập đầu. Em ăn ở hiền lành. Em làm thôn trưởng đấy, nhưng có bao giờ em
dám làm hại ai bao giờ.
- Nếu ông thi hành mệnh lệnh của chúng, chẳng hóa ra ông cam tâm
làm tay sai cho chúng hay sao?
- Dạ thưa không. - Ông Phù bật đứng dậy, luống cuống. - Vừa rồi, ông
một, ông Ngao bắt dân nộp tre, cau làm đồn bốt, em cũng đã xin khất đấy
chứ ạ.
- Ông cứ xưng là tôi. Ông Phù à, nhiệm vụ của mỗi người dân lúc này
là đánh đuổi giặc Pháp và bọn tay sai của chúng, giành lại độc lập tự do cho
nước nhà. Toàn dân ta, từ em nhỏ tới cụ già, ai cũng phải hết lòng tham gia
kháng chiến.
Chắp hai tay trước ngực, ông Phù cướp lời Tố:
- Thưa ngài... Em thật lòng rất muốn tham gia kháng chiến cùng mọi
người. Hiềm nỗi, sau mấy năm chinh chiến trận mạc, ăn gió nằm sương, sức
lực em nay đã yếu nhược, trong người lại sẵn có bệnh thấp khớp. Cứ chuyển
mùa như mấy hôm nay sang thu, là khớp tay chân sưng đỏ tấy lên. Thành
ra... Nhưng... Không ạ, không phải là em từ chối. Em vẫn cứ xin là tận tuy.
Chẳng giấu gì ngài, thịt, gạo, đồng tiền, tiếng thế nhà em cũng dư dật hơn
các anh em khác chút đỉnh.
