không thể vượt qua nổi, như là một kiểu tự tha thứ cho mình trong việc
không tham gia vào nỗ lực xóa bỏ chúng. Bất cứ thành kiến nào cũng sẽ là
không vượt qua nổi, nếu những người không đồng tình với nó lại luồn cúi
xu phụ nó, lại tâng bốc nó, lại chấp nhận nó như là một quy luật tự nhiên.
Tuy nhiên, tôi tin rằng trong trường hợp này thì nói chung, những người đã
nghe nói về đề nghị, cũng không có thái độ thù địch nào đối với nó khác
hơn là sự ngờ vực lành mạnh đối với tất cả những điều mới mẻ chưa được
thảo luận đầy đủ để làm bộc lộ rõ tổng thể những điều tán thành và phản
đối của vấn đề. Trở ngại nghiêm trọng duy nhất là sự chưa quen: trở ngại
này quả thật là kinh khủng bởi vì trí tưởng tượng rất dễ cam chịu chấp nhận
một sự thay đổi lớn về nội dung hơn là một thay đổi thật nhỏ về tên gọi và
hình thức. Thế nhưng khi có một giá trị thật sự nào đó trong một ý tưởng
thì sự chưa quen là một thứ bất lợi chỉ cần có thời gian là có thể xóa bỏ. Và
ở thời kỳ của thảo luận cũng như của sự thức tỉnh lợi ích trong cải tiến nói
chung như hiện nay thì những gì phải là công việc của hàng thế kỷ xét theo
hình thức, thường khi chỉ lại cần vài năm thôi [là thực hiện được].
Từ kỳ xuất bản lần đầu của bản Luận thuyết này đã có nhiều phê bình
chống đối lại kế hoạch của ông Hare, ít nhất cũng chứng tỏ có sự khảo sát
nó thật cẩn thận và một sự xem xét có trí tuệ nhiều hơn so với trước đây đối
với những kỳ vọng của bản luận thuyết. Đây là một tiến bộ tự nhiên của sự
thảo luận cho những cải tiến lớn lao. Lúc đầu những kỳ vọng của luận
thuyết gặp phải thành kiến mù quáng và những luận cứ [chống lại] mà chỉ
có thành kiến mù quáng mới gắn được cho chúng giá trị nào đó. Trong lúc
thành kiến suy yếu đi, những luận cứ được nó sử dụng một thời gian nào đó
lại gia tăng sức mạnh; khi bản kế hoạch được hiểu rõ hơn thì những bất tiện
không tránh được của nó và những tình huống chống lại nó đồng thời cũng
phơi bày được tất cả những điều lợi mà bản kế hoạch thực chất có khả năng
thực hiện, tất cả những sự phản đối có vẻ hữu lý mà tôi nhận xét, vẫn còn
thiếu một cái mà những người ủng hộ bản kế hoạch còn chưa tiên liệu, xem
xét và thảo luận đến, vì cho rằng nó không hiện thực và dễ dàng vượt qua.
