công vào phía yếu hơn của nền dân chủ. Một tập hơn dân chúng dân chủ
được bảo đảm bằng phương cách này, mà bất cứ phương cách nào khác
cũng không làm nổi, để có được những nhà lãnh đạo có trí tuệ và chí khí
cao hơn bản thân dân chúng. Nền dân chủ hiện đại ắt sẽ có những Pericles
của mình đôi khi xuất hiện và sẽ có nhóm người hướng dẫn tài giỏi thường
xuyên có mặt.
Tất cả những tập hợp lý lẽ nêu trên, có tính chất cơ bản nhất, đứng ở
bên phía khẳng định của vấn đề, vậy có những gì ở bên phía phủ định? Một
khi dân chúng bị xúi giục có thể không cho phép có bất cứ khảo sát thực sự
nào đối với một điều gì mới mẻ, thì sẽ chẳng có gì được khảo sát cả.
Chuyện sẽ là như vậy, nếu có những người, núp dưới chiêu bài bình đẳng
công lý, nhưng lại chỉ nhằm mục đích thay thế giai cấp uy thế đang lên từ
những người giàu có thành những người nghèo, những kẻ như vậy tất nhiên
sẽ không tán thành một sơ đồ đặt cả hai bên ở cùng một mức độ. Nhưng tôi
không tin rằng hiện nay lại có một mong ước như thế hiện hữu trong các
tầng lớp lao động ở đất nước này, tuy rằng tôi không dám bảo đảm là sẽ
không có hiệu quả gì trong tương lai từ những mưu mô gian xảo của bọn cơ
hội và mị dân nhằm kích động cái mong ước ấy. Tại Hợp Chúng Quốc, nơi
mà nhóm đa số số học từ lâu đã nắm hoàn toàn nền chuyên chế tập thể, rất
có thể họ cũng không vui lòng lìa bỏ mong ước ấy, giống như nền chuyên
chế của một bạo chúa đơn nhất hay một chế độ quý tộc. Nhưng tôi tin rằng
nền dân chủ của nước Anh vẫn còn hài lòng với sự bảo hộ chống lại sự lập
pháp giai cấp của những kẻ khác, sẽ không yêu sách đòi đến phiên mình
cũng phải được thực thi quyền lực.
Trong những người có vẻ phản đối lại hệ thống của ông Hare, một số
bày tỏ suy nghĩ rằng kế hoạch này không thể thực hiện được; thế nhưng
người ta sẽ thấy họ thường là những người chỉ mới nghe nói về kế hoạch ấy
hoặc chỉ mới khảo sát sơ sài qua loa mà thôi. Một số khác không sao có thể
chịu nổi sự mất mát của cái mà họ gọi là bản sắc địa phương của sự đại
diện. Vì đối với họ, quốc gia không phải cấu tạo nên từ những con người
mà từ những đơn vị nhân tạo, tác phẩm của môn địa lý và thống kê. Nghị
