có của cải và tài năng gì hết, bằng cách cho tất cả mọi người tham gia vào
chính sự. [Dĩ nhiên] vẫn có điều nguy hiểm khi cho toàn thể tham gia chính
sự, vì sự dốt nát sẽ đưa đến sai lầm và sự bất lương sẽ đưa đến tội phạm;
nhưng còn có một sự nguy hiểm hơn nếu không cho toàn thể tham chính, vì
trong một nước mà đa số công dân là những người nghèo lại không được
tham chính, thì những người đó sẽ trở thành kẻ thù của quốc gia. Phương
thức duy nhất để tránh sự nguy hiểm này là trao cho họ một số quyền lập
pháp và tư pháp. Vì lý do này mà Solon và một số các nhà làm luật khác đã
cho những công dân thuộc giai cấp bình dân quyền bầu ra các quan chức và
bắt các quan chức phải chịu trách nhiệm về các hành vi của mình khi tại
chức, nhưng cá nhân họ không được giữ chức vụ nào hết. Khi toàn thể công
dân (cả người xấu lẫn tốt) họp nhau lại, họ đã có được một sự nhận thức
khá tốt, và cùng với giai cấp tốt hơn, toàn thể sẽ giúp ích cho đất nước
(cũng giống như những thức ăn không được hoàn toàn tinh khiết khi trộn
chung với thức ăn tinh khiết đôi khi tạo nên một thức ăn nhiều chất bổ
dưỡng hơn cả một số ít thức ăn tinh khiết), nhưng mỗi cá nhân riêng rẽ sẽ
có những nhận thức bất toàn.
Về phương diện khác, chính quyền dân chủ cũng có nhiều khó khăn nhất
định. Trước hết, [khi cho người dân có quyền xét xử quan chức], ta thấy có
lập luận phản đối như sau: người có thể xét xem một người bệnh đã được
chữa khỏi hay chưa, phải chính mình là một y sĩ, và điều này cũng áp dụng
cho các ngành nghề khác. Như thế, vì một y sĩ chỉ có thể được xét xử bởi
các y sĩ khác, người ta, nói chung, nên được xét đoán bởi những người có
trình độ tương đương. Nhưng y sĩ cũng có ba loại: loại chữa bệnh thông
thường, loại y sĩ chuyên khoa, và loại những người chuyên nghiên cứu về y
thuật (trong mọi ngành nghề khác đều có những bậc sư như vậy) và họ
cũng có đủ tư cách để xét đoán như hai hạng kể trên. Thứ hai, chẳng phải
nguyên tắc này cũng được áp dụng cho bầu cử hay sao? Một cuộc bầu cử
đúng đắn chỉ có thể được thực hiện bởi những người có kiến thức; cũng
giống như những người biết hình học sẽ chọn đúng ai là nhà hình học, và
những ai biết lái tàu sẽ chọn đúng người hoa tiêu; và nếu có một ngành
