có quyền lực để làm nhiều hành vi cao cả chính là điều tốt nhất. Lập luận
này cũng có thể có phần đúng nếu ta cho rằng, những kẻ đi ăn cướp là để
đạt lấy điều tốt đẹp. Nhưng không phải như vậy, vì họ đã đặt sai giả thuyết.
Hành động của người cai trị không thể nào được coi là đáng kính, nếu
người đó không quan tâm và lo toan cho những người dưới mình, như
người chồng đối với vợ, cha đối với con, hay chủ nhân đối với tôi tớ. Do
đó, những ai đã phạm luật, làm những việc xấu xa (theo kiểu cứu cánh biện
minh cho phương tiện) không thể nào lấy lại được vị thế cao quý mà họ đã
đánh mất khi đã đi chệch khỏi con đường đức hạnh, bằng bất kỳ những
thành công dù lớn lao đến thế nào. Trong một xã hội bình đẳng, những
người bình đẳng đều có quyền giữ chức vụ trong chính quyền như nhau.
Nhưng nếu những người không bình đẳng lại được hưởng như những người
bình đẳng, và những người bình đẳng lại bị đối xử không bình đẳng, thì đó
là điều đi ngược với tự nhiên, và chẳng có gì đi ngược với tự nhiên mà lại
tốt đẹp được. Thành ra, nếu một ai có đức hạnh siêu việt và có khả năng để
thực hiện những gì tốt đẹp nhất, thì ta phải đi theo và vâng lời người đó
thôi. Nhưng, người đó phải có cả khả năng hành động lẫn đức hạnh.
Nếu nhận định của chúng ta đúng và hạnh phúc được xem như là hoạt động
đức hạnh, thì một đời sống hoạt động là đời sống tốt nhất cho cả quốc gia,
nói chung, và cá nhân, nói riêng. Một đời sống hoạt động không nhất thiết
phải là những hoạt động liên quan đến người khác như một số người vẫn
nghĩ, cũng không phải chỉ là những tư tưởng thực tiễn để khi thực hiện đưa
ra những kết quả cụ thể, nhưng còn là những ý tưởng và suy tư mà tự nó đã
độc lập và trọn vẹn. Vì hoạt động đức hạnh bao gồm những hành vi thuộc
loại này là cứu cánh, và ngay cả trong trường hợp có những hành vi được
thể hiện ra bên ngoài, thì những hành vi này đã được điều khiển bởi tư
tưởng độc lập và trọn vẹn trong tâm trí. Tương tự như thế, không nhất thiết
một nước chọn “bế quan toả cảng” là một nước không hoạt động, vì sự hoạt
động, cũng như những điều khác, có thể xảy ra theo từng phần và có nhiều
cách để những phần khác nhau của một nước có hành vi tương tác với
nhau. Điều này cũng đúng đối với từng cá nhân. Bởi vì nếu điều này mà