Chương 4
Tài sản là một phần của một hộ gia đình, và nghệ thuật tích luỹ của cải là
một phần của nghệ thuật quản trị hộ gia đình, bởi vì chẳng ai có thể sống
đàng hoàng được, hay là tồn tại được, nếu không có được các điều kiện cần
thiết. Và cũng giống như trong bất kỳ một nghề nào, người thợ phải có
dụng cụ thích hợp mới có thể làm được việc, quản trị một hộ cũng vậy.
Dụng cụ thì có nhiều loại khác nhau; có loại là dụng cụ sống, có loại là
dụng cụ vô tri vô giác; thí dụ như cái bánh lái của người tài công lái tàu là
dụng cụ chết, vô tri, còn người lính canh là dụng cụ sống, vì những gì phục
vụ cho nghề nghiệp đều là một loại dụng cụ. Thế nên, tài sản là một dụng
cụ để duy trì sự sống. Cùng một thể ấy, trong sự xếp đặt của một gia đình,
người nô lệ là một tài sản sống; và tài sản, một cách tổng quát, là tổng số
của tất cả các dụng cụ. Những người thuộc hạ, do đó, có thể được coi như
là những dụng cụ sống hiện hữu trước các dụng cụ vô tri [để sử dụng các
dụng cụ này]. Có một điều kiện mà người quản lý không cần thuộc hạ, và
chủ nhân không cần nô lệ; đó là mỗi dụng cụ chết này tự làm được việc,
hay vâng lời và đoán ý của kẻ khác mà tự làm, như những pho tượng của
Daedalus, hay những cái kiềng ba chân của Hephaestus, theo như chuyện
Homer kể lại: “Chúng tự tiến vào nơi họp của Thần linh.” Nếu, trong cùng
thể ấy, con thoi tự dệt vải và chiếc đàn thất huyền cầm tự buông tiếng, thì
người thợ chính đâu còn cần người phụ việc, và chủ nhân đâu còn cần nô lệ
làm gì nữa. Tuy nhiên, có một điều ta cần phân biệt: các dụng cụ mà ta
thường gọi được coi là các dụng cụ [dùng để] sản xuất, trong khi đó tài sản
được coi là dụng cụ hoạt động. Thí dụ như con thoi là một dụng cụ không
những được dùng như một dụng cụ mà từ con thoi ta lại còn làm ra được
các thứ khác nữa; trong khi đó, tấm vải hay cái giường là vật dụng mà mục
tiêu sử dụng đã rõ ràng. Hơn thế nữa, vì sự sản xuất và hoạt động là hai loại
khác nhau, và cả hai đều cần tới dụng cụ, do đó mỗi loại cũng cần các loại
dụng cụ khác nhau. Nhưng đời sống là sự sinh hoạt và không phải là sản
