Chương 8
Hippodamus, con của Euryphon, là một công dân của xứ Miletus; ông là
người đã phát minh ra nghệ thuật quy hoạch thành phố, và cũng là người đã
quy hoạch thành phố Piraeus. Hippodamus là một người kỳ lạ, một người
thích được thiên hạ chú ý tới nên có những hành vi lập dị khiến cho người
khác nghĩ rằng ông là người màu mè, giả tạo, như tóc thì để dài; quần áo thì
may bằng loại vải len rẻ tiền nhưng lại được đính đồ trang sức mắc tiền, và
quanh năm ông mặc như vậy, bất kể mùa nóng hay mùa lạnh.
Hippodamus, ngoài hoài bão trở thành một học giả về thiên nhiên, cũng là
người đầu tiên, dù không phải là một nhà lãnh đạo quốc gia, cũng nghiên
cứu về mô hình chính trị.
Nhà nước mà Hippodamus muốn quy hoạch là một nước có mười ngàn dân
và được chia làm ba phần: một phần dành cho dân thợ, một phần dành cho
nông dân, và phần còn lại dành cho lực lượng võ trang để bảo vệ đất nước.
Đất đai cũng được chia làm ba phần: một phần là linh điền dùng để tế tự,
công điền dùng để nuôi quân, và tư điền là tài sản của nông dân. Ông cũng
chia luật pháp làm ba loại, chứ không có hơn nữa, vì theo ông chỉ có ba loại
kiện tụng: ẩu đả, gây thương tích, và án mạng. Cũng vì thế mà Hippodamus
chỉ thiết lập có duy nhất một toà tối cao để tái thẩm những trường hợp toà
dưới đã xét xử không đúng. Thẩm phán của toà này là những bậc trưởng
lão [xứng đáng] được chọn lựa cho nhiệm vụ này. Thêm vào đó ông cũng
đề nghị rằng những quyết định của toà án không nên dùng phương thức các
quan toà dùng những viên sỏi bỏ vào trong một cái bình nếu thấy bị can có
tội, mà thay vào đó nên dùng một tấm bảng và viết vào đó là chắc chắn có
tội, hoặc để trống, nếu thấy bị can hoàn toàn vô tội. Nhưng nếu quan toà
cảm thấy không thể phán quyết một cách chắc chắn là bị can có tội hay vô
tội, thì cũng phải viết như vậy vào tấm bảng. Ông phản đối phương thức
hiện hành [dùng những viên sỏi để biểu quyết có tội hay không] vì phương
