không một mùa xuân nào còn có thể làm cho trổ hoa nữa. Đôi mắt
xanh vui vẻ của ông nhìn tôi lộ vẻ đồng lõa.
- Ông hiểu đấy, tất cả cái mớ nhộn nhạo này... with all that mess...
ở đây chúng tôi được yên thân... we have it all to ourselves. Chúng tôi
có cả công viên này cho riêng chúng tôi.
Tôi nói với họ:
- I love you, rồi trả họ lại cho những cây anh đào của họ.
Buổi tối, tình hình “xấu đi” đến mức mười hai nghìn lính thuộc
quân đội Liên bang được điều về thủ đô. Tình trạng thiết quân luật
được ban bố. Mấy phút trước đó, đi qua trước Nhà Trắng, tôi chứng
kiến một cảnh tượng lịch sử mà không một nhân chứng nào có thể
quên: một khẩu liên thanh đặt trên thềm dinh tổng thống, nòng chĩa
xuống đường; vài giờ sau nó sẽ biến mất theo lệnh của đích thân ngài
Johnson
, nhưng tôi đã nhìn thấy nó. Thật là tuyệt đẹp. Không gì có
thể gây cảm giác bất lực bằng một khẩu liên thanh khốn khổ chĩa
xuống đường ngay ở lối vào trung tâm cốt tử của nền dân chủ vĩ đại
nhất và hùng mạnh nhất thế giới. Tóm lại Mỹ là một đất nước có thể
có một cái gì đó mới mẻ.
Không còn một chiếc ô tô trên đường. Trên hè phố, tôi nhận ra
một hiện tượng đặc biệt khiến người ta nản lòng: người da trắng và
người da đen tránh nhìn nhau khi giáp mặt, và cả hai phía đều có vẻ có
tội. Họ thậm chí không biết rằng họ đang có cái may mắn được trải
qua một thời điểm lịch sử khi người ta thấy báo hiệu, dẫu là còn rất
yếu ớt, sự ra đời của một nền văn minh mới. Nếu tôi là người Nga hay
người Tàu, tôi sẽ hết lòng mong ước nước Mỹ thành công trong cuộc
chuyển hóa này. Với những người da vàng hay những người phe Đỏ
nói đến chuyện “chôn vùi” nước Mỹ, tôi sẽ nhắc họ nhớ rằng nước Mỹ
là một lục địa mênh mông, rằng muốn chôn một xác chết như vậy cần
nhiều chỗ lắm, đúng ra là cần hết cả trái đất này kia. Tất cả những kẻ
