CHỐNG DUHRING - Trang 202

thay đổi trong chất liệu của người lính của cách mạng Pháp. Nhưng phương
thức chiến đấu đó cũng còn cần phải có hai tiền đề kỹ thuật rất quan trọng :
một là, những giá đại bác dã chiến nhẹ hơn do Gribeauval chế tạo, chỉ nhờ
chúng người ta mới di chuyển được những đại bác dã chiến ấy với tốc độ
đòi hỏi nhanh hơn như hiện nay, và hai là việc áp dụng báng súng công
năm 1767 ở Pháp, bắt chước báng súng săn - từ trước đến nay nó vẫn nằm
thẳng tuột với nòng súng - khiến cho có thể nhắm từng người một mà
không nhất thiết phải bắn chệnh. Không có sự tiến bộ đó, thì khẩu súng cũ
không thể áp dụng việc bắn theo đội hình phân tán được .
Hệ thống vũ trang toàn dân có tính chất cách mạng chẳng bao lâu sau đã bị
hạn chế bởi chế độ quân dịch ( đối với người giầu thì có quyền thay thế
bằng cách bỏ tiền ra chuộc ), và đa số các nước lớn trên lục địa đều áp dụng
hình thức đó. Chỉ có nước Phổ, với chế độ quân hậu bị của mình, là đã cố
thu hút lực lượng quân sự của nhân dân với những quy mô to lớn hơn.
Thêm nữa, Phổ còn là nước đầu tiên đã trang bị cho toàn thể bộ binh của
mình bằng vũ khí hiện đại nhất - tức là bằng cây súng trường lên đạn bằng
quy lát sau khi cây súng có nòng xé rãnh, lên đạn từ phía nòng, có thể dùng
cho chiến tranh và được hoàn thiện giữa những năm 1830, đã đóng xong
vai trò ngắn ngủi của nó. Nhờ hai điều mới này mà nước Phổ đã thắng trận
năm 1866[60].
Trong cuộc chiến tranh Đức - Pháp, lần đầu tiên hai đội quân dùng súng có
nòng xẻ rãnh lên đạn bằng quy lát đã đối diện với nhau và hơn nữa cả hai
về thực chất đều có những đội hình chiến đấu giống như thời kỳ cây súng
hoả mai có nòng nhẵn. Chỉ có điều khác nhau là ngươì Phổ cố tìm trong
việc áp dụng đội hình đại đội xếp theo hàng dọc một hình thức tác chiến
thích hợp hơn với vũ trang mới. Nhưng, đến ngày 18 tháng tám ở Saint -
Privat, khi đội binh vệ Phổ muốn thử áp dụng một cách nghiêm túc đội
hình đại đội xếp theo hàng dọc, thì năm trung đoàn tham chiến nhiều nhất,
trong không quá hai tiếng đồng hồ, đã bị mất hơn một phần ba quân số của
chung ( 176 sĩ quan và 5114 lính ) và từ đó, đội hình đại đội xếp theo hàng
dọc với tư cách là hình thức tác chiến đã bị lên án, không kém gì đội hình
tiểu đoàn xếp theo hàng dọc và đội hình dàn hàng ngang tiểu đoàn xếp theo