Frederick Engels
Chống Duhring
Phần thứ hai
Kinh tế chính trị học
IX. Những quy luật tự nhiên của kinh tế địa tô
Cho đến nay, với tất cả ý muốn tốt đẹp nhất của mình, chúng ta vẫn không
sao phát hiện được là làm thế nào mà ông Đuy-rinh lại có thể cho là: " đã
đưa
"vào lĩnh vực kinh tế học" một hệ thống mới, không những là tạm được đối
với thời đại, mà còn có ý nghĩa chỉ đạo đối với thời đại nữa".
Nhưng điều mà chúng ta đã không thể thấy được trong lý luận về bạo lực,
về giá trị và về tư bản, thì có thể là chúng ta sẽ thấy rõ như ban ngày khi
chúng ta nghiên cứu những "quy luật tự nhiên của kinh tế" do ông Đuy-rinh
nêu ra chăng. Bởi vì, như ông ta nói với cái tính mới mẻ và sắc sảo thông
thường của ông ta.
"Thắng lợi của tính khoa học cao là ở chỗ vượt lên trên những sự mô tả và
phân chia một cách đơn giản vật liệu có tính chất, dễ đi đến những quan
điểm sinh động làm sáng tỏ sự sáng tạo. Vì vậy, việc hiểu biết các quy luật
là một sự hiểu biết hoàn thiện nhất, vì nó chỉ cho chúng ta thấy một quá
trình này qui định một quá trình khác như thế nào"
Thế là cái quy luật tự nhiên đầu tiên của mọi nền kinh tế đã được ông Đuy-
rinh đặc biệt phát hiện ra.
"Rất lạ lùng là "Adam Smith" không những đã không đặt lên hàng đầu cái
nhân tố quan trọng nhất của mọi sự phát triển kinh tế, mà thậm chí còn đặc
biệt không nếu nó lên, và như vậy là ông ta đã vô tình hạ thấp cái lực lượng
đã in dấu ấn của nó lên sự phát triển hiện nay của châu âu xuống một vai
trò phụ thuộc. Quy luật cơ bản phải được đặt lên hàng đầu "ấy" là quy luật
của trang bị kỹ thuật, thậm chí có thể nói là quy luật của việc vũ trang cho
lực lượng kinh tế tự nhiên có sẵn của con người ta".
Cái "quy luật cơ bản" ấy, do ông Đuy-rinh phát hiện ra, là như sau :
Quy luật số 1: "Hiệu suất của các tư liệu kinh tế, tức là của các tài nguyên
