CHỐNG DUHRING - Trang 260

tự nhiên và của sức lực của con người, đã được nâng cao nhờ những phát
minh và phát hiện."
Thật là đáng kinh ngạc. ông Đuy-rinh đối xử với chúng ta chẳng khác gì
anh hề của Moliere đã đối xử với chàng trưởng giả học làm sang mà anh ta
bảo chi biết một điều mới mẻ là suốt đời chàng ta đã làm văn xuôi mà
không hề biết rằng mình đã làm văn xuôi[71]. Những phát minh và phát
hiện, trong nhiều trường hợp, làm tăng sức sản xuất của lao động (nhưng
trong rất nhiều trường hợp cũng không nâng cao sức sản xuất của lao động,
như cái đống giấy lộn đồ sộ lưu trữ trong tất cả các sở cấp bằng phát minh
trên thế giới đã chứng minh), điều đó chúng ta đã biết từ lâu rồi; nhưng
điều tầm thường quá ư cũ rích đó lại là quy luật cơ bản của toàn bộ khoa
kinh tế học- lời giải thích đó chúng ta nhờ ông Đuy-rinh mới có được. Nếu
"thắng lợi của tinh khoa học cao" trong khoa kinh tế học, cũng như trong
triết học, chỉ là ở chỗ đặt cho bất cứ một điều đã nhàm nào một cái tên rất
kêu, chỉ là ở chỗ loa lên rằng đó là một quy luật tự nhiên, hay thậm chí là
quy luật cơ bản nữa, thì cái "cơ sở sâu xa hơn" và sự đảo lộn khoa học như
thế bất kỳ ai cũng có thể thực sự làm được, ngay cả ban biên tập báo "
Volks - Zeitung" ở Béc-lin. Trong trường hợp này "nói một cách thật chặt
chẽ" thì chúng ta sẽ buộc phải áp dụng đối với chính ông Đuy-rinh lời phán
xét của ông ta đối với Plato như sau :
" Tuy nhiên nếu một điều gì giống như thế lại được coi là sự sáng suốt về
kinh tế chính trị, thì tác giả của những "Cơ sở phê phán"[72] sẽ chia xẻ sự
sáng suốt ấy với bất cứ kẻ nào nói chung đã nghĩ ra một cái gì đó "- hay
thậm chí nói ba hoa về một cái gì đó, -" về những sự thật quá rõ ràng".
Ví dụ, nếu chúng ta nói : súc vật ăn, thì chúng ta đã nói lên một chân lý vĩ
đại mà không hề hay biết ; vì chúng ta chỉ cần nói rằng quy luật cơ bản của
mọi đời sống của súc vật là ăn, thế là chúng ta đã đảo lộn toàn bộ khoa
động vật học.
Quy luật số 2, Phân công lao động : "Việc chia các nghề ra và việc phân
chia các hoạt động làm cho năng suất lao động tăng lên".
Trong chừng mực mà điều đó đúng, thì đó cũng là một điều mà ai cũng biết
kể từ thời Adam Smith. Còn điều đó đúng trong chừng mực nào thì trong