CHỐNG DUHRING - Trang 263

kinh doanh lấy, đã bị giảm bớt đi".
Lý luận về địa tô là một phần đặc biệt của người Anh trong khoa kinh tế
học, và điều đó phải như thế, bởi vì chỉ ở Anh mới có một phương thức sản
xuất trong đó địa tô đã thực sự tách khỏi lợi nhuận và lợi tức. ở Anh, như
mọi người đều biết, chế độ chiếm hữu ruộng đất lớn và nông nghiệp lớn
đang thống trị. Các địa chủ đem những ruộng đất của mình, dưới hình thức
những trang trại lớn, lắm lúc rất lớn, ra cho những tá điền thuê, những
người này có một số tư bản đủ để canh tác những trang trại đó và họ không
tự mình lao động như nông dân nước ta, mà sử dụng lao động của những
người cố nông và của những người làm công nhật, giống như những nhà
kinh doanh tư bản chủ nghĩa thực sự vậy. Do đó, ở đây chúng ta có ba giai
cấp của xã hội tư sản và loại thu nhập vốn có của mỗi một giai cấp : của địa
chủ thu địa tô, của nhà tư bản thu lợi nhuận và của người công nhân nhận
tiền công. Không bao giờ một nhà kinh tế học Anh lại nghĩ rằng lợi nhuận
của người tá điền là một loại tiền công, như ông Đuy-rinh tưởng ; đối với
nhà kinh tế học đó lại còn có thể ít nguy hiểm hơn nhiều nếu khẳng định
rằng lợi nhuận của người tá điền chính là lợi nhuận của tư bản - một điều
không thể tranh cãi được, rõ ràng và cụ thể.
Quả thật là lố bịch khi nói rằng người ta không hề dặt dưới một hình thức
rõ ràng như thế vấn đề: lợi nhuận của người tá điền thực ra là cái gì. Ở Anh,
người ta không cần đặt câu hỏi đó; câu hỏi và câu trả lời đã có sẵn từ lâu
trong chính ngay các sự kiện thực tế rồi, và từ thời Adam Smith đến nay,
không một ai nghi ngờ gì về vấn đề đó cả.
Trường hợp tự kinh doanh lấy, như ông Đuy-rinh gọi, hay nói cho đúng ra
là kinh doanh thông qua người quản lý làm việc cho địa chủ, như trong
thực tế thường thấy ở Đức - trường hợp đó không hề làm thay đổi vấn đề.
Nếu người địa chủ cung cấp cả tư bản và tự mình kinh doanh lấy, thì ngoài
địa tô ra, hắn ta còn bỏ túi cả lợi nhuận của tư bản nữa, đó là điều dĩ nhiên
và không thể nào khác hơn được trong phương thức sản xuất hiện nay. Và
nếu ông Đuy-rinh khẳng định rằng từ trước tới nay, người ta không thấy
cần thiết phải nghĩ đến việc chia sổ địa tô, do tự kinh doanh lấy mà có
(đáng lẽ phải nói là : thu nhập), thì điều đó là hoàn toàn không đúng, và