trọng để không đưa ra những xét đoán phi khoa học. Xét đoán về giá trị
thường nằm ngoài lĩnh vực khoa học và bao giờ cũng có tính chủ quan. Cho
nên không thể phân loại các dân tộc và không thể nói rằng dân tộc nào tốt
hơn, dân tộc nào xấu hơn.. Vì vậy, vấn đề là người Nga có phải là dân tộc
hạ đẳng hay không hoàn toàn không thuộc phạm vi xem xét của chúng ta.
Chúng ta hoàn toàn không nói như thế. Chúng ta chỉ khẳng định rằng họ
không muốn tham gia vào hệ thống hợp tác xã hội của nhân loại mà thôi.
Trong quan hệ với xã hội loài người và cộng đồng các dân tộc, thái độ của
họ là thái độ của những người chỉ muốn ăn bằng hết những gì người khác
tích lũy được. Những người mà sức sống là tư tưởng của Dostoyevsky,
Tolstoy và Lenin là những kẻ không thể nào tạo được tổ chức xã hội bền
vững. Họ sẽ phải quay về với thời ăn lông ở lỗ. Nước Nga được phú cho đất
đai phì nhiêu và nguồn khoáng sản đủ mọi loại, hơn hẳn nước Mĩ. Nếu
người Nga cũng áp dụng chính sách tư bản chủ nghĩa như Mĩ thì họ đã là
dân tộc giàu có nhất thế giới rồi. Chế độ chuyên chế, chủ nghĩa đế quốc,
chủ nghĩa Bolshevik đã biến họ thành những kẻ nghèo đói nhất. Bây giờ họ
đang tìm kiếm tư bản và nguồn tín dụng trên khắp thế giới.
Nếu công nhận như thế ta sẽ thấy ngay kim chỉ nam cho chính sách của
các dân tộc văn minh đối với nước Nga. Hãy để người Nga là người Nga.
Trong nước, hãy để họ làm tất cả những gì họ muốn. Nhưng không được để
họ vượt qua biên giới nhằm tàn phá nền văn minh châu Âu. Dĩ nhiên, điều
này không có nghĩa là phải cấm cả việc nhập và dịch sách báo của Nga.
Những kẻ bị tâm thần có thể thích thú đọc văn chương của họ, còn người
mạnh khỏe sẽ tránh xa. Điều đó cũng không có nghĩa là cấm người Nga
tuyên truyền và đút lót trên khắp thế giới, trước đây Sa hoàng cũng đã làm
như thế rồi. Nếu nền văn minh hiện đại không thể bảo vệ được mình trong
cuộc chiến với những kẻ vay mượn kiến thức thì nó cũng không thể tồn tại
được. Điều đó cũng không có nghĩa là người châu Âu và người Mĩ không
được đến thăm Nga, nếu họ thấy hấp dẫn. Nếu họ dám liều và dám tự chịu
trách nhiệm thì hãy để họ được ngắm nhìn vùng đất của những vụ giết
người hàng loạt và đói kém lan tràn. Điều đó cũng không có nghĩa là cấm