luôn cạnh tranh với nhau. Ví dụ như người công nhân làm việc trong những
điều kiện thuận lợi hơn mức trung bình muốn loại bỏ những người cạnh
tranh với mình vì những người đó có thể kéo thu nhập của anh ta xuống
mức trung bình của xã hội. Trong hàng chục năm, khi học thuyết về tình
đoàn kết quốc tế của giai cấp vô sản được nhắc đi nhắc lại trong những
tuyên ngôn dông dài tại những kì đại hội của các tổ chức marxist thì công
nhân ở Mĩ và Australia lại đưa ra những rào cản mạnh mẽ nhất nhằm ngăn
chặn người nhập cư. Bằng cách đưa ra hệ thống phức tạp những quy định
vụn vặt, các công đoàn Anh đã làm cho những người bên ngoài không thể
thâm nhập lĩnh vực lao động của họ. Về lĩnh vực này, mọi người đều biết
rõ, trong mấy năm qua các đảng lao động trong mỗi nước đã làm được
những việc gì. Dĩ nhiên là ai đó có thể nói rằng đáng lẽ ra không nên như
thế; giai cấp công nhân lẽ ra phải làm khác đi; điều họ đã làm là sai rồi.
Nhưng không thể phủ nhận là họ đã làm vì quyền lợi của mình - ít nhất
cũng là vì quyền lợi ngay tại thời điểm đó.
Chủ nghĩa tự do đã chứng minh rằng trên thực tế, trong xã hội dựa trên
sở hữu tư nhân tư liệu sản xuất, giữa các nhóm người và các giai tầng khác
nhau không hề có mâu thuẫn đối kháng về quyền lợi như dư luận xã hội
thường nói. Khi đồng vốn trong toàn xã hội tăng lên thì thu nhập của tư sản
và địa chủ tăng lên theo nghĩa tuyệt đối, còn thu nhập của người lao động
tăng lên cả theo nghĩa tuyệt đối lẫn tương đối. Mọi sự thay đổi về thu nhập
của những nhóm người khác nhau - nghiệp chủ, tư sản, địa chủ và công
nhân - bao giờ cũng xảy ra cùng một lúc và theo cùng một hướng - phụ
thuộc vào sự thăng giáng của thị trường; sự khác nhau chỉ là tương quan
giữa những phần của toàn bộ sản phẩm xã hội mà họ được chia. Chỉ có
trong trường hợp nắm độc quyền khai thác một số khoáng sản nào đó thì lợi
ích của địa chủ mới đối lập với lợi ích của những nhóm người khác. Lợi ích
của nghiệp chủ không bao giờ khác biệt với lợi ích của người tiêu dùng. Để
thành công hơn nữa thì nghiệp chủ càng phải nắm bắt tốt hơn nhu cầu của
người tiêu dùng.
