hội, con người không tin vào lí trí mà lại tin vào tình cảm và lòng nhiệt
tình?
4. Mục tiêu của chủ nghĩa tự do
Nhiều người cho rằng dường như chủ nghĩa tự do khác với các phong
trào xã hội khác ở chỗ nó đặt quyền lợi của một nhóm người - của những
giai cấp có của, những nhà tư sản và doanh nhân - cao hơn quyền lợi của
những giai cấp khác. Khẳng định như thế là hoàn toàn sai. Chủ nghĩa tự do
bao giờ cũng quan tâm đến quyền lợi của tất cả mọi người thay vì quyền lợi
của một nhóm đặc thù. Đấy chính là điều mà những người theo thuyết công
lợi của Anh muốn nói, dù chưa đúng lắm với câu cách ngôn nổi tiếng của
họ: "Hạnh phúc lớn nhất cho nhiều người nhất." Về mặt lịch sử, chủ nghĩa
tự do là phong trào chính trị đầu tiên đặt ra mục tiêu thúc đẩy sự thịnh
vượng cho tất cả mọi người, chứ không phải cho những nhóm người cụ thể.
Chủ nghĩa tự do khác với chủ nghĩa xã hội - một phong trào cũng kêu gọi
đấu tranh cho quyền lợi của tất cả mọi người - không phải ở mục tiêu nó
nhắm đến ở phương tiện mà nó lựa chọn để đạt được những mục tiêu này.
Khẳng định rằng hậu quả của chính sách tự do sẽ hoặc nhất định dẫn tới
sự thiên vị đối với những quyền lợi đặc thù của một số giai tầng trong xã
hội cũng là vấn đề cần phải thảo luận. Một trong những nhiệm vụ của tác
phẩm này là chứng minh rằng phê phán như thế là hoàn toàn không có cơ
sở. Nhưng ta không thể kết án người nói như thế là không công bằng ngay
từ đầu, vì mặc dù chúng ta cho rằng ý kiến như thế là không chính xác, nó
vẫn có thể xuất phát từ những ý định tốt đẹp nhất. Dù thế nào thì những
người tấn công chủ nghĩa tự do theo cách đó đều thừa nhận rằng họ không
có ý định gì cả, và họ chỉ muốn nói điều họ muốn nói mà thôi.
Nhưng những người phê phán chủ nghĩa tự do vì cho rằng chủ nghĩa tự
do chỉ muốn thúc đẩy quyền lợi đặc thù của những nhóm xã hội nhất định
chứ không phải thúc đẩy phúc lợi chung thì lại hoàn toàn khác. Họ là những
