nhìn thấy khu vườn nơi Abraham định giết con trai để dâng cho Chúa. Sau
đó họ đến nơi Chúa Jesus hiện ra trước Maria Magdalina, và vào nhà thờ
Thánh Joseph anh trai Đức Mẹ. Mọi chỗ Efim đều được người hành hương
mặc áo thầy tu đi cùng giới thiệu, chỉ cho phải đặt tiền cúng bao nhiêu. Đến
chiều họ về lại quán trọ ăn tối. Đến lúc chuẩn bị đi ngủ, ông hành hương
chợt kêu lên, lục lọi tìm kiếm trong áo.
“Tôi bị móc mất ví rồi, hai mươi ba rub, hai đồng mười rub và ba
đồng tiền xu.”
Ông ta kêu ca than thở khổ sở một hồi, nhưng chẳng ích gì đành phải
nằm xuống ngủ.
IX
Efim nằm và bỗng chợt nghĩ: “Ông ta không thể bị mất cắp được,
mình nghĩ ông ấy chẳng có tiền. Ông ấy chẳng cúng tiền ở chỗ nào cả, chỉ
bảo mình cúng, còn bản thân thì chẳng đưa ra đồng nào, lại còn vay của
mình một rub nữa chứ.”
Efim nghĩ vậy và bắt đầu tự trách mình: “Sao mình lại phán xét người
ta như thế, thật là đắc tội. Không được nghĩ ngợi nữa.” Vừa cố quên đi thì
lại nhớ ra ông bạn hành hương rất để ý đến tiền và bộ điệu ông ta lúc bảo bị
mất ví trông rất không tự nhiên. “Ông ấy không có tiền. Chỉ là làm bộ thôi”
– Efim nghĩ.
Sáng hôm sau họ dậy sớm đi lễ sáng ở nhà thờ Phục Sinh, đến thăm
mộ Chúa. Người hành hương mặc áo thầy tu luôn đi cùng không rời Efim.
Họ đến nhà thờ. Dân chúng tập trung rất đông, người Nga và đủ các
dân khác: Hy Lạp, Armenia, Thổ, Syria. Efim đi đến Cổng Thánh cùng mọi
người. Một tu sĩ dẫn họ đi ngang qua cửa bảo vệ của người Thổ đến nơi
Chúa được tháo khỏi cây thập tự và xức dầu, nơi có chín ngọn nến cháy.
Chỗ nào cũng chỉ và giảng giải. Efim đặt một cây nến ở đó. Sau đó các tu sĩ
dẫn Efim theo bậc thang cánh phải lên núi Sọ, nơi đóng cây thập giá, Efim
cũng cầu nguyện ở đó. Rồi họ lại chỉ cho Efim cái giếng nơi đất giáp với
địa ngục, chỉ chỗ người ta đóng đinh lên tay và chân Chúa, rồi chỉ mộ của
Adam nơi máu Chúa đã rỏ xuống xương Adam. Sau đó họ đi đến hòn đá
nơi Chúa ngồi khi người ta đeo vương miện bằng gai cho Chúa, rồi lại đến
