CHÙA ĐÀN - VANG BÓNG MỘT
THỜI
Nguyễn Tuân
www.dtv-ebook.com
Thả Thơ
Cái buồn thường không mấy khi xảy đến một cách đơn chiếc. Cụ Phủ
bà vừa mất vào quãng đầu xuân, cỏ xanh chưa đủ che kín mặt nấm mộ mới,
thì cuối xuân năm ấy, cậu Chiêu lại cũng qua đời. Ví những luật lệ và luân
lý gia đình vẫn còn ứng dụng được dưới suối vàng thì bên kia cõi đời này,
linh hồn cậu Chiêu chí hiếu đang được yên tĩnh để hầu dưới gối một linh
hồn chí từ. Và trên trần, có một gia đình đang lúng túng vì sự hiu quạnh.
Bây giờ cụ Phủ ông đã lâm vào cái cảnh gà sống nuôi con một. Nguyên cụ
Phủ được hai người con: Cậu Chiêu không may sớm cướp công sinh thành,
để lại cho cha người em gái bồ côi mẹ, đã đứng tuổi mà chưa có dịp nào
xuất giá. Trời đất ôi, trên mấy gốc tre cằn không đủ gây thành một bụi ấm,
trận gió thanh bạch ngày ngày cứ lào rào thổi mãi.
Cụ Phủ ông là một người mà học lực và chính tích chấp được cả bạn
đồng liêu một thời; cô Tú là một thiếu nữ con quan mà cái tài làm thơ phú
theo một gia sáo vững vàng, mà cái hạnh về môn nữ công làm vinh dự cho
một gia phong. Nhưng ông Giời thích thừa trừ đã buộc ông Phủ phải nghèo
và cô Tú phải xấu. Và những lúc này, người ta không mấy ai nói đến tài và
hạnh mà thường chỉ hay nhắc đến chữ phận và chữ duyên.
Tiếng trống phủ trên lầu canh cứ điểm đều những tiếng vô vị vào một
tư thất lạnh lẽo. Gian nhà giữa cụ Phủ ông đã thâu canh dài làm bạn với
thánh hiền bên án sách leo lét ngọn đèn; trái nhà phía tây, cô Tú âm thầm
ngồi vấn chuyện với bóng in trên lá màn vải xô. Có những đêm mưa to gió
lớn làm nhòe những tiếng trống phủ cầm canh, cô Tú rời phòng mình, qua