“Không rõ lắm. Chuyện ta kể cho cháu nghe chỉ là những gì Gollum sẵn
lòng kể - dù dĩ nhiên không y hệt như ta thuật lại đây. Gollum đã quen dối
trá, nên cháu phải gạn lọc câu chữ của gã. Chẳng hạn, gã gọi chiếc Nhẫn là
‘quà sinh nhật’ của gã, rồi cứ bám lấy lối nói đó. Gã bảo nó là của bà gã, bà
có khối món đẹp đẽ loại ấy. Một câu chuyện nực cười. Ta chẳng nghi ngờ gì
rằng bà của Sméagol là một bà chúa, một con người vĩ đại theo kiểu của bà
ấy, nhưng nói bà sở hữu rất nhiều nhẫn Tiên thì thật ngớ ngẩn, còn như cho
chúng đi thì đúng là dối trá. Song là lời dối trá kèm một mẩu sự thật.
“Biến cố sát hại Déagol ám ảnh Gollum, gã bịa ra lời bào chữa cho
mình, lặp đi lặp lại lời ấy với ‘Bảo Bối’ của gã hết lần này sang lần khác,
trong lúc gặm xương trong bóng tối, cho đến khi gã hầu như tin là thật. Đó
đúng là ngày sinh nhật của gã. Déagol đáng ra phải tặng cho gã. Rõ ràng nó
tự dưng xuất hiện vừa hay để thành một món quà. Nó chính là quà sinh nhật
của gã, cứ thế, và cứ thế.
“Ta cố hết sức chịu đựng gã, nhưng sự thực mang tầm quan trọng ghê
gớm, nên cuối cùng ta đành lỗ mãng. Ta gây sức ép lên tật sợ lửa của gã,
moi móc câu chuyện thực ra khỏi đầu gã, từng li từng tí một, cùng với hàng
lố những rên rẩm và hầm hừ. Gã nghĩ gã bị hiểu lầm, bị lợi dụng. Nhưng
cuối cùng gã đã kể cho ta nghe câu chuyện của mình, đến đoạn kết của trò
câu đố và Bilbo tẩu thoát, thì gã không nói gì nữa, ngoài những lời ám chỉ
tối nghĩa. Nỗi sợ nào đó trong lòng gã còn lớn hơn cả nỗi sợ ta đã khới ra.
Gã lầm rầm tuyên bố sẽ lấy lại cái của mình. Thiên hạ rồi sẽ thấy liệu gã có
đứng đó mà chịu bị đá, bị dồn vào một cái hốc nào đó rồi bị cướp trắng hay
không. Gollum bây giờ có bằng hữu tốt rồi, bằng hữu tốt, rất mạnh. Họ sẽ
giúp gã. Bao Gai sẽ phải trả giá cho chuyện này. Đó là ý nghĩ quan trọng
nhất. Gã ghét Bilbo, nguyền rủa tên chú ấy. Hơn nữa, gã biết chú ấy từ đâu
đến.”
“Nhưng làm thế nào gã tìm hiểu được?” Frodo hỏi.
