chúa Éowyn. Họ ăn và uống rất nhanh. Những người
khác đều im lặng trong khi Théoden hỏi Gandalf
những điều liên quan đến Saruman.
“Ai có thể biết được sự phản trắc của ông ta đã
manh nha từ khi nào?” Gandalf nói. “Ông ta không
phải lúc nào cũng tà ác. Tôi không nghi ngờ gì việc
ông ta một thời là bạn của Rohan; và ngay cả khi trái
tim ông ta dần trở nên lạnh giá, ông ta vẫn thấy ngài
có ích. Thế nhưng ông ta đã âm mưu gây sự sụp đổ
của ngài từ lâu, dưới cái mặt nạ tình bạn, cho đến khi
ông ta sẵn sàng. Trong những năm ấy nhiệm vu của
Lưỡi Giun khá dễ dàng, và tất cả những gì ngài làm
Isengard đều biết nhanh chóng; bởi đất của ngài vẫn
rộng mở, và người lạ cứ thế đến rồi đi. Còn Lưỡi
Giun thì lúc nào cũng thì thầm vào tai ngài, đầu độc
tâm tư ngài, làm băng giá trái tim ngài, làm suy yếu
chân tay ngài, trong khi những người khác chỉ biết
nhìn mà chẳng thể làm gì, bởi ý chí của ngài đã nằm
trong tay hắn.
“Nhưng đến khi tôi trốn thoát được và cảnh báo
ngài, cái mặt nạ đã bị lột trần, đối với những người
thấy được. Sau đó Lưỡi Giun bắt đầu hành động nguy
hiểm, lúc nào cùng tìm cách trì hoãn ngài, ngăn cản
ngài tập trung đầy đủ sức mạnh. Hắn vô cùng xảo
quyệt: khi làm mòn sự cảnh giác của con người, khi
kích thêm sự sợ hãi của họ, tùy theo hoàn cảnh. Ngài
không nhớ là hắn đã hăng hái thúc giục không trừ
một ai tham gia cuộc truy đuổi vô ích lên phía Bắc,
trong khi hiểm họa cận kề lại ở phía Tây ư? Hắn đã
thuyết phục ngài cấm Éomer đuổi theo lũ Orc cướp
bóc. Nếu không phải Éomer đã bất tuân lời của Lưỡi
Giun nói ra từ miệng ngài, thì chắc hẳn lũ Orc đó giờ
đã đến được Isengard, mang theo một chiến lợi phẩm
