với dân Quendi thuở xưa như bướm khác chim ưng thoăn thoắt - dù chẳng
phải dân Quendi có bao giờ mọc cánh trên người, cái đó với họ cũng trái tự
nhiên chẳng khác nào với Con Người. Họ là một chủng tộc cao quý và tuyệt
đẹp, là lứa Con Đầu của thế giới; và trong số họ dân Eldar có địa vị như
những vì vua chúa, mà nay không còn: Dân Tộc của Hành Trình Vĩ Đại,
Dân Tộc của Muôn Sao. Họ đều cao, da trắng và mắt xám, dù những búp
tóc đều màu thẫm, chỉ trừ trong gia tộc tóc vàng của Finarfin
; giọng họ du
dương hơn bất kỳ giọng người trần nào bây giờ còn nghe thấy. Họ đều quả
cảm, nhưng lịch sử của những ai trở về Trung Địa tha hương lại chứa đầy
sầu khổ; và dù trong thuở xa vời đã có dạo song hành cùng số phận các Tổ
Phụ, nhưng số phận họ vẫn không chung với Con Người. Thời đại thống trị
của họ đã trôi qua lâu lắm rồi, và giờ đây họ sống bên ngoài những vòng
biên thế giới, không bao giờ trở lại.
Lưu ý thêm về ba tên: Hobbit, Gamgee và Brandywine.
Hobbit là một từ đặt mới. Trong Tây ngữ, từ được sử dụng trong dịp
hiếm hoi nào nhắc tới giống dân này là banakil “người tí hon”. Nhưng tới
thời ấy dân ở Quận và Bree dùng kuduk, một từ không thấy ở bất kỳ đâu
khác. Tuy nhiên Meriadoc đã có chép lại rằng Vua Rohan dùng chữ kûd-
dûkan “dân ở hốc”. Vì dân Hobbit xưa kia dùng thứ tiếng rất gần gũi với
người Rohirrim, như đã nói, nên rất có khả năng kuduk đã là dạng tỉnh lược
của kûd-dûkan. Chữ này tôi đã dịch là holbytla, theo những lý do nêu trên;
và hobbit là dạng tỉnh lược khả thể của holbytla, nếu chữ này từng tồn tại
trong ngôn ngữ Anh cổ.
Gamgee. Theo truyện kể gia đình có viết trong cuốn Sách Đỏ, thì họ
Galbasi, dạng lược là Galpsi, vốn xuất phát từ làng Galabas, vẫn được cho
