đen bí ẩn ấy. Lão thử hình dung đủ chuyện mà cuối cùng vẫn chẳng đi đến
đâu. Nhưng hôm nay thì lão đã có một ý định, có thể nói là kế hoạch được
trù tính kỹ từ trước. Lão sẽ lén theo về nhà cô ta xem thế nào. Chỉ tò mò
thôi chứ chẳng vì lý do nào khác. Không là người thông minh, nhưng việc
này thì chắc lão làm được, làm khéo nữa là khác. Nhưng lão thấy lạ là dù
đã đi rất nhanh, gần như chạy mà vẫn không theo kịp người kia. May
không bị mất hút vì xung quanh chỉ toàn đồng trống. May nữa là cô ta
không một lần ngoái lại nên không biết có người đi theo. Cũng có thể biết
nhưng giả vờ như không.
Tới đầu làng Xuân Tình, người đàn bà trẻ rẽ vào một ngôi nhà tranh
có chuối mọc um tùm bao quanh. Làng này người ta trồng nhiều chuối.
Trước đây lão có đến mấy lần để bán cá, nhưng chẳng quen ai. Lão chợt
đứng khựng lại không biết làm gì tiếp khi cô kia vào khuất trong nhà.
Không thể cứ đường đột vào thẳng nhà người ta, lão nghĩ. Trời gần tối hẳn,
trong nhà có ánh đèn dầu tù mù, dưới bếp hình như có ai đang nấu ăn. Lão
tần ngần hồi lâu rồi ngập ngừng bước vào, dẫu xưa nay không là người
nhút nhát. Thì cứ hỏi người ta có mua cá không, việc gì phải ngại. Thấy có
người, một bà già tập tễnh từ trong bếp đi ra, tay cầm chiếc que kều lửa.
Ngôi nhà trống hoác, tuềnh toàng không có cửa. Lão Mục ngạc nhiên
không thấy cô gái kia đâu. Hay mình nhầm nhà? Không thể được. Chính
mắt lão nhìn thấy cô ta vừa rẽ vào đây mà.
- Bác hỏi ai ạ? - Bà già lên tiếng.
- Tôi bắt được ít cá, vào hỏi xem nhà ta có mua không? - Lão đáp, tự
lấy làm hài lòng với sự lưu loát của mình.
- Không. Chẳng giấu gì bác, nhà tôi nghèo, không có tiền. Ðến bát gạo
ăn còn phải đi xin người ta thì lấy đâu ra tiền mà mua cá. - Nói đoạn, bà lão
định bỏ vào bếp nhưng thấy khách chần chừ chưa đi, bèn nói thêm. - Hay
bác vào trong nhà uống chén nước đã.
Trên chiếc chõng tre ọp ẹp chính giữa nhà, lão Mục ngồi, bê bằng cả
hai tay bát nước vối đầy rồi tu một hơi hết sạch, dù không khát. Nhà đang
có tang, lão thoáng nghĩ khi nhìn lên chiếc bàn thờ cũng bằng tre có mấy
nén hương đang cháy sau lớp vải màn mỏng ám khói. Trên bát hương là
